WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE
PDOP
1. Status rzeczywistego właściciela w przypadku wypłaty należności licencyjnych
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19.06.2020 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.105.2020.2.MK. Spółka jest polskim rezydentem podatkowym. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy przede wszystkim usługi telewizyjne nadawane drogą satelitarną głównie do klientów indywidualnych (abonentów). W celu nabycia praw do kanałów, programów, seriali czy filmów od podmiotów trzecich, Spółka zawiera umowy licencyjne z podmiotami będącymi w posiadaniu praw do tych programów (podmioty te są właścicielami praw, licencjonują te prawa od innych podmiotów w celu dalszej ich sublicencji). W zamian za prawo do emisji ww. programów, filmów i seriali – zgodnie z postanowieniami zawartych umów licencyjnych – Spółka uiszcza należności licencyjne na rzecz licencjodawców. W przypadku, gdy licencjodawca, z którym Spółka zawarła umowę jest podmiotem zagranicznym, Spółka zgodnie z obowiązującymi przepisami weryfikuje status licencjodawcy w kontekście możliwości uznania ich za rzeczywistych właścicieli (beneficial owner) wypłacanych przez Spółkę należności licencyjnych. W tym celu odpowiednia komórka organizacyjna Spółki gromadzi odpowiednie dokumenty, takie jak certyfikat rezydencji, oświadczenia o spełnieniu warunków do uznania licencjodawcy za rzeczywistego właściciela (beneficial owner), a także inne dokumenty o ile są dostępne Spółce, takie jak informacje o podmiocie ze stron www, dokumenty finansowe licencjodawcy. Mogą się zdarzyć sytuacje, w których Spółka nabyła licencję od licencjodawcy z Państwa A, zaś w trakcie weryfikacji statusu tego licencjodawcy jako rzeczywistego właściciela należności licencyjnych okazuje się, że rzeczywistym właścicielem jest inny podmiot z Państwa B – jednak Spółka wypłaci należności licencyjne licencjodawcy z Państwa A, gdyż to z nim zawarła umowę licencyjną. Taki przypadek właśnie miał miejsce, zaś Spółka nie wyklucza, że podobnych sytuacji może być więcej w przyszłości. Organ zgodził się ze Spółką, że w opisanej wyżej sytuacji, ma ona prawo zastosować zapisy przewidziane w umowie zawartej między Polską i Państwem B (a nie z Państwa A, w którym siedzibę ma odbiorca należności), a w konsekwencji możliwość zastosowania stawki podatku dochodowego wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania powinna być oparta o zapisy UPO zawartej pomiędzy Polską a Państwem B, w którym siedzibę ma rzeczywisty właściciel należności licencyjnych, otrzymanych od Spółki.
2. Umorzona wierzytelność jako koszt uzyskania przychodów
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18.06.2020 r. znak: 0114-KDIP2-1.4010.92.2020.4.OK. Spółka dokonywała na rzecz kontrahenta sprzedaży swoich wyrobów. Mając na uwadze zaistniała sytuację finansową kontrahenta oraz brak perspektyw na uregulowanie należności za pewien okres dostaw, oba podmioty podjęły decyzję o umorzeniu zobowiązań kontrahenta w formie zwolnienia z długu. Na podstawie art. 508 Kodeksu cywilnego została zawarta umowa, zgodnie z którą wierzyciel zwolnił dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjął. Umorzone wierzytelności stanowiły dla Spółki uprzednio w całości przychody należne. Co więcej, na dzień zawarcia umowy przedmiotowe wierzytelności nie były odpisane jako przedawnione. Jak wskazał organ interpretacyjny, zwolnienie z długu jest jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania. Jego następstwem jest określona strata w majątku wierzyciela w wysokości nigdy nieodzyskanej wierzytelności. Organ zgodził się ze Spółką – mając na uwadze treść art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o PDOP – że umorzona wierzytelność może stanowić dla niej koszt podatkowy. Została ona bowiem zarachowana przez Spółkę jako przychód należny, a dłużnik przyjął dług na podstawie zawartej ze Spółką umowy.
PDOF
3. Nagrody dla studentów jako przychód z innego źródła
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19.06.2020 r., znak 0115-KDIT2.4011.317.2020.1.RS. Uczelnia (Wnioskodawca) zgodnie z Regulaminem nagród i wyróżnień dla studentów i absolwentów Uniwersytetu dokonuje w formie pieniężnej wypłat nagród z tytułu ich przyznania studentom w drodze konkursu. Wypłatę nagród poprzedza ogłoszenie, na każdym Wydziale Uczelni przez Radę tego Wydziału, konkursu na najlepszego w danym roku akademickim studenta/absolwenta i najlepszą pracę dyplomową. Podstawowym kryterium jest średnia z roku studiów oraz otrzymanie wyróżnienia od Dziekana Wydziału. Kandydatów do nagrody zgłaszają poszczególne jednostki organizacyjne Uczelni. Kandydatów rekomenduje powołana na Uczelni Komisja ds. Nagród i Wyróżnień. Na tej podstawie Rektor podejmuje decyzję o przyznaniu nagrody. Organ stanął na stanowisku, że powyższe nagrody nie podlegają zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PDOF. Opisany stan faktyczny, w szczególności sposób wyłonienia przez Wnioskodawcę laureatów nagrody na najlepszego studenta/absolwenta, wskazuje, że nie ma cech imprezy konkursowej, zaś przyznawane nagrody nie mają charakteru wygranych w konkursie. Brak jest w nim elementu rywalizacji, współzawodnictwa, mającego na celu wyłonienie najlepszych studentów lub absolwentów. Zdaniem Organu zasadniczo definicja pojęcia „konkurs” zawiera kilka elementów. W pierwszej kolejności powinno nastąpić ogłoszenie konkursu wraz ze stosownym regulaminem, po czym uczestnicy konkursu powinni podjąć stosowne działania, które z samej natury konkursu, winny zawierać w sobie element rywalizacji. Nie ulega wątpliwości, że wynik konkursu musi mieć ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa uczestników konkursu i ich rywalizacji. Mając na uwadze powyższe, w szczególności to, że podstawowym kryterium wyłonienia laureatów jest średnia z roku studiów oraz otrzymane wyróżnienia od Dziekana Wydziału i Rektor podejmuje decyzję o przyznaniu nagrody – bez współzawodniczenia, konkurowania między sobą, nie sposób uznać, że przyznawane nagrody stanowią wygrane w konkursie, o którym mowa w cytowanym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PDOF. Rywalizacja (współzawodnictwo, konkurowanie) odbywa się bowiem uprzednio, kiedy osoby te w ramach studiowania osiągnęły dobre wyniki oraz zdobyły wyróżnienia. Nagrody otrzymane przez studentów lub absolwentów należy zakwalifikować do innych źródeł przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1, w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 i opodatkować na zasadach ogólnych. Wnioskodawca dokonujący wypłaty tych świadczeń obowiązany jest, stosownie do przepisu art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, do sporządzenia deklaracji PIT-11.
PROCES LEGISLACYJNY
1. Ustawa z dnia 6 maja 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.
Zarówno w ustawie o PDOF (art. 14 ust. 2h-2j, art. 22p ust. 4) oraz ustawie o PDOP (art. 12 ust. 4i – 4k, art. 15d ust. 4) został poszerzony katalog zwolnień z obowiązku ustalenia przychodu oraz braku możliwości zaliczenia wydatku w koszty w przypadku dokonania zapłaty należności bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, zwanym „białą listą VAT”. Sankcji nie będzie gdy:
- złoży się zawiadomienie o tej płatności do US w terminie 7 dni (wcześniej termin wynosił 3 dni),
- zapłata została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:
- służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub
- wykorzystywany do dokonywania przez ten bank lub tę kasę czynności, o których mowa w ust. 4i, lub
- prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym
– jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury przekazał podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w tym przepisie,
- zapłata została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności,
- zapłata wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.
Nowe przepisy mają zastosowanie do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2019 r., przy czym warunek przekazania informacji przez banki stosuje się od dnia 1 lipca 2020 r. Przepisów nie stosuje się do kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2020. Przepisy art. 14 ust. 2h ustawy o PDOF oraz art. 12 ust. 4i ustawy o PDOP w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2020 r.
Ustawa wprowadza ponadto kolejną „małą klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania”. Nie będzie można zaliczyć do kosztów dopłaty wniesionej do spółki lub zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki na zasadach określonych w art. 15cb ust. 1 ustawy o PDOP, jeżeli było to głównym celem dokonania przez podatnika lub podmioty powiązane, o których mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4, z tym podatnikiem, czynności prawnej albo powiązanych czynności prawnych, których dokonano bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2020, z wyjątkiem zmiany art. 15cb ustawy o PDOP, która wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r i będzie mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od tego dnia.
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 poz. 1096)
Rozporządzeniem z dnia 31.12.2018 r. Minister Finansów terminowo wyłączył stosowanie ograniczenia wynikającego art. 26 ust. 2e ustawy o PDOP. Przypomnijmy, że w myśl dodanego do ustawy o PDOP z dniem 1.01.2019 r. przytoczonego przepisu, jeżeli łączna kwota należności wypłacanych z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o PDOP (m.in. odsetki, należności licencyjne, usługi niematerialne) oraz w art. 22 ust. 1 ustawy o PDOP (dywidendy) na rzecz tego samego podmiotu przekroczy w roku podatkowym płatnika próg 2.000.000 zł, płatnicy powinni co do zasady pobrać podatek według stawki podatku określonej w ustawie – od nadwyżki ponad kwotę progową.
Wyłączenie, o którym mowa na wstępie, ma zastosowanie pod warunkiem, że wypłata należności następuje na rzecz podatników mających siedzibę lub zarząd na terytorium państwa będącego stroną zawartej z Rzecząpospolitą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której przepisu określają zasady opodatkowania dochodów z dywidend, odsetek oraz należności licencyjnych, a także jeżeli istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem siedziby lub zarządu tych podatników. Ponadto, regulacji nie stosuje się, jeżeli spełnione zostały warunki do niepobrania podatku, zastosowania stawki podatku lub zwolnienia, wynikające z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. certyfikat rezydencji, stosowne oświadczenia, spełnienie przesłanki rzeczywistego właściciela). W związku z kolejnymi zmianami w treści rozporządzenia, wyłączenie stosowania regulacji obowiązuje do dnia 30.06.2020 r. Na skutek wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego z dnia 19 czerwca 2020 r., nastąpiło dalsze odroczenie stosowania regulacji art. 26 ust. 2e ustawy o PDOP, tym razem do dnia 31 grudnia 2020 r.
