WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE
1. Stawka 8% do dostaw wyposażenia wyrobów medycznych
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30.07.2020 r., sygn. I FSK 2120/19. NSA orzekł, że „z uwagi na treść art. 132 ustawy o wyrobach medycznych, wyposażenie wyrobów medycznych na potrzeby, m.in. ustawy o VAT należy traktować tak samo jak wyroby medyczne w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych. (…) dostawa urządzenia […], jako wyposażenia wyrobu medycznego, (…) podlega opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 8%, a nie, jak przyjął organ wydający interpretację, stawką VAT 23%”.
2. Rozliczenia związane z organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi
Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7.09.2020 r., sygn. I FPS 2/20. „Świadczenie pieniężne wypłacone przez organizację zbiorowego zarządzania w rozumieniu art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r., Nr 24, poz. 83 ze zm.) uprawnionym z tytułu odsetek pochodzących z lokowania pieniędzy należnych autorsko uprawnionym na rachunkach bankowych organizacji można uznać za rabat (bonifikatę) (…) obniżający podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług należnym od kosztów inkasa będącego wynagrodzeniem, dla tej organizacji za usługi wykonane na rzecz autorsko uprawnionych z tytułu zarządzania prawami autorskimi”.
3. Rozliczenia gminy i związku gminnego
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 22.09.2020 r., sygn. I SA/Rz 444/20. WSA stwierdził, że „stosunek prawny łączący gminy, które utworzyły Związek w trybie art. 64 u.s.g., nie może być rozpatrywany jako stosunek, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, pozwalających na ich opodatkowanie. Nie można zwłaszcza zasadnie twierdzić, jak czyni to organ, że przekazywane przez gminy na rzecz skarżącego składki mają charakter wynagrodzenia za odpłatnie świadczone usługi. Jest to bowiem instytucja prawa publicznego, w ramach której gminy realizują ciążące na nich ustawowo zadania własne z zakresu organizacji publicznego transportu zbiorowego i co oczywiste partycypują w kosztach ich realizacji. W przypadku składki gminy członkowskiej wnoszonej do Związku na koszty organizacji i utrzymanie transportu zbiorowego, nie mamy do czynienia ze świadczeniem między Związkiem a gminą – członkiem tego związku w takim znaczeniu jak rozumie go art. 29a ustawy o VAT i jaki przydaje mu organ interpretacyjny, lecz przekazaniem środków na finasowanie zadania realizowanego przez inny podmiot prawa publicznego, który nie wykonuje zadania publicznego za kogoś innego, lecz własne zadanie, którego obowiązek wykonania przeszedł na niego z mocy prawa”.
4. Brak należytej staranności i nieświadomy udział w oszustwie karuzelowym
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 10.09.2020 r., sygn. I SA/Łd 100/20. „Organy podatkowe badały okoliczności związane z zawieranymi przez skarżącego transakcjami zakupu telefonów i opisały je. Podatnik wiedział lub co najmniej mógł podejrzewać i godzić się z tym, iż będzie jedynie jednym z ogniw łańcucha kilku kontrahentów, poprzez których towary przepłyną w bardzo krótkim czasie. Nie przedstawił też żadnych wiarygodnych dokumentów mogących potwierdzać dane kontrahentów, tj. firmy K. J. oraz C sp. z o.o., z którymi kooperował bardzo krótko, a sporne transakcje zakupu telefonów dotyczyły znacznych kwot. O braku zachowania przez podatnika należytej staranności w kontaktach z kontrahentami świadczy także to, że uznał za wystarczający jedynie kontakt telefoniczny lub mailowy z rzekomymi przedstawicielami firmy K. J. oraz C sp. z o.o. Ustalony i przedstawiony w zaskarżonej decyzji przebieg transakcji i „karuzelowy” obrót towarem potwierdza to, że kontrahenci K. J. oraz C sp. z o.o. musieli zdawać sobie sprawę z odgrywanej przez siebie roli w łańcuchu dostaw telefonów. Świadczą o tym m.in. wskazane przez organ zależności czasowe pomiędzy zapłatą za zakupiony towar, wystawionymi fakturami oraz miejscem składowania telefonów (D Sp. z o.o. w B.), gdzie towar nie był nawet rozpakowywany przez skarżącego. Powyższe okoliczności co najmniej powinny budzić podejrzenia podatnika co do rzetelności kontrahentów i zawieranych z nimi transakcji, tym bardziej, że przedmiotem transakcji były telefony komórkowe, a więc towary tzw. wrażliwe, często będące przedmiotem transakcji mających na celu wyłudzenie podatku VAT, co jest i było faktem powszechnie znanym. Ustalone i opisane w decyzji okoliczności zakupu przez skarżącego telefonów komórkowych pozwalają wyprowadzić wniosek, że podatnik co najmniej nie zachował należytej staranności przy dobieraniu kontrahenta i zawieraniu z nim transakcji. Oznacza to, że podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego ze spornych faktur, gdyż były to faktury nierzetelne”.
5. Dotacje od gminy i Ministerstwa Zdrowia
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 8.09.2020 r., sygn. I SA/Gd 115/20. WSA orzekł, że „mając na uwadze treść ww. przepisów i przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stan faktyczny, stwierdza, że wymienione dotacje, otrzymywane od Gminy i Skarbu Państwa – Ministra Zdrowia (oprócz dotacji dotyczącej programu pod nazwą „F”) tak, jak wskazał Skarżący, nie mają bezpośredniego wpływu na cenę. Dotacjami pokrywane są tylko koszty związane z realizacją projektów wykonywanych na rzecz ww. podmiotów. Dotacje w niniejszej sprawie nie odnoszą się do cen konkretnego towaru czy usługi, ale przeciwnie – mają charakter ogólny, odnoszą się do realizacji projektu jako pewnej całości i mają charakter kosztowy. Przyznane Skarżącemu dofinansowanie nie będzie więc stanowiło dopłaty do ceny świadczonych usług, lecz zwrot poniesionych wydatków. Dotacje będą miały więc charakter zakupowy, a Skarżący nie otrzyma sfinansowanego dotacjami wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, lecz refundację poniesionych kosztów (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 05 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 560/19, LEX nr 2741452). W oparciu o przedstawiony przez Skarżącego we wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej stan faktyczny stwierdzić należy, że otrzymane dotacje na realizację powołanych projektów wykonywanych na rzecz Gminy i Skarbu Państwa – Ministra Zdrowia opisane w pkt I-IV wniosku nie będą stanowiły obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Jedynie jak wynika z przedstawionego opisu stanu faktycznego środki z dotacji dotyczącej programu pod nazwą „F” nie są przeznaczone na pokrycie kosztów kwalifikowanych zadania, lecz są wynagrodzeniem ryczałtowym za każdego zarejestrowanego pacjenta, w związku z czym jedynie ta z opisanych dotacji stanowi podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT”.
6. Indywidualny prewspółczynnik dla działalności wodno-kanalizacyjnej gminy (inny niż z rozporządzenia)
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31.08.2020 r., sygn. I FSK 1077/18. NSA zwrócił uwagę, „że metoda obliczania proporcji przyjęta w akcie wykonawczym oparta jest na określonych założeniach. (…) Propozycja przyjęcia „urzędowego” sposobu rozliczenia dla omawianej kategorii podmiotów była bowiem usprawiedliwiana cechami relewantnymi jednostek samorządu terytorialnego, które z natury rzeczy wykonują działania pozostające poza systemem VAT i w pewnym minimalnym tylko zakresie podejmują działania opodatkowane (…). (…)przyjęty w rozporządzeniu wzór – zmierzający do porównania proporcji obrotu z działalności gospodarczej do obrotu całkowitego utożsamianego z wysokością dochodów/przychodów wykonanych – zakłada, że wszelkie dotacje (czy inne źródła finansowania) pozostają wyłącznie w związku z działalnością nieopodatkowaną jednostki samorządu terytorialnego. (…) Tymczasem w przypadku działalności wodno-kanalizacyjnej mamy do czynienia z sytuacją zasadniczo odmienną od powyżej zakładanej. Specyfika tego rodzaju działalności przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających VAT. Działalność wodno-kanalizacyjna jest bowiem w głównej mierze działalnością gospodarczą, zaś działania podejmowane w innych niż gospodarczy celach mają tu znaczenie marginalne. (…) Naczelny Sąd Administracyjny uznał za trafne zarzuty kasacyjne o charakterze materialnoprawnym wskazujące na naruszenie art. 86 ust. 2a-2b oraz 2h ustawy o VAT. Brak było bowiem podstaw do zakwestionowania sposobów liczenia proporcji wskazanych przez Gminę jako bardziej reprezentatywnych niż wzór rekomendowany w rozporządzeniu”.
7. Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności w związku z dostawą stacji roboczych
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.09.2020 r., znak 0114-KDIP1-1.4012.427.2020.2.MŻ. Wnioskodawca sprzedaje na rynku polskim oraz zamierza sprzedawać w przyszłości produkt będący narzędziem do identyfikacji, przetwarzania i kontroli jakości obrazu w radiologii medycznej. Produkt jest wyrobem medycznym klasy IIa, objęty procedurą odnoszącą się do deklaracji zgodności (tzw. całkowite zapewnienie jakości), ze sporządzoną wymaganą deklaracją zgodności oraz umieszczonym oznaczeniem CE. Produkt stacja robocza NX to komputer z monitorem lub laptop, z zainstalowanym na nim oprogramowaniem. Komputer jest sprzedawany z symbolem CN 8471 49 00 00 oraz 26.20.14.0 PKWiU 2008. Faktury dokumentujące sprzedaż stacji roboczej NX najczęściej są sprzedawane jako jeden element systemu CR lub DR. Łączna wartość brutto faktury może przekroczyć kwotę 15 000 zł. Jak wskazuje Wnioskodawca sporadycznie stacja robocza NX może być sprzedawana samodzielnie i służyć do rozbudowy posiadanego przez klienta systemu radiologii. Wnioskodawca w opisie sprawy wskazuje, że produkt nie może funkcjonować bez komputera, tzn. tylko spełniający odpowiednie parametry komputer, odpowiednio skonfigurowany, z zainstalowanym oprogramowaniem, stanowiący stację roboczą, może jako integralna całość służyć do zastosowań, do których produkt jest przeznaczony. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia czy do sprzedaży produktu (ma zastosowanie art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, tj. czy należy na fakturach dokumentujących jego sprzedaż umieszczać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Organ podatkowy uznał, że skoro sprzedawany przez Wnioskodawcę produkt – stacja robocza NX (PKWiU 26.20.14.0) będący narzędziem do identyfikacji, przetwarzania i kontroli jakości obrazu radiologii medycznej jest towarem wymienionym w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, to stwierdzić należy, że Wnioskodawca ma obowiązek wynikający z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, tj. zobowiązany jest do umieszczenia na fakturach dokumentujących sprzedaż przedmiotowego Produktu oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”.
8. Zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia w odniesieniu do nabywanych usług
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.09.2020 r., znak 0112-KDIL1-2.4012.506.2018.10.TK. Gmina realizuje inwestycje w zakresie odnawialnych źródeł energii polegającej na zakupie i montażu kolektorów słonecznych oraz kotłów na biomasę w/na/przy budynkach stanowiących własność mieszkańców Gminy. Zakup i montaż Instalacji jest realizowany w ramach projektu pn. „(…)” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…). Inwestycja jest realizowana na podstawie kontraktu na roboty z wyłonionymi przez Gminę wykonawcami, u których Gmina zakupiła usługę montażu i uruchomienia Instalacji. Faktury z tytułu realizacji Inwestycji wystawiane są każdorazowo na Gminę. Zdaniem Gminy usługi nabywane przez Gminę od wykonawców – zakup i montaż kolektorów słonecznych oraz kotłów na biomasę zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z 2008 r., klasyfikowane powinny być jako symbol PKWiU 43.22.12.0 „Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych”. W związku z realizacją ww. inwestycji Gmina podpisała z mieszkańcami umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji. Świadczenia Gminy określone są łącznie jako usługa termomodernizacji, na którą składa się w szczególności montaż Instalacji w/na/przy budynku mieszkańca oraz przekazanie ich mieszkańcowi do korzystania. Z tytułu realizacji ww. usługi mieszkaniec zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy. Wątpliwości Gminy dotyczą obowiązku zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w odniesieniu do usług nabywanych od wykonawcy oraz tego czy w rozumieniu art. 17 ust. 1h ustawy o VAT, wykonawca świadczy usługi na rzecz Gminy jako podwykonawca. Organ podatkowy uznał, że wykonawca nie świadczy usług na rzecz Gminy jako podwykonawca, a w konsekwencji, Gmina nie ma obowiązku zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w odniesieniu do nabywanych od niego usług. Oznacza to, że Gmina jako inwestor nabywając od podmiotu trzeciego, działającego w tym przypadku w charakterze wykonawcy, ww. usługi budowlane, nie będzie zobowiązana do ich opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 17 ust. 1h ustawy o VAT.
9. Opodatkowanie usług pośrednictwa handlowego
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22.09.2020 r., znak 0114-KDIP1-2.4012.328.2020.1.PC. Wnioskodawca planuje rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa handlowego w modelu logistycznym dropshippingu. Wnioskodawca będzie świadczył swoje usługi ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Ponadto stałe miejsce zamieszkania Wnioskodawcy znajduje się w Polsce. Wnioskodawca będzie czynnym podatnikiem VAT jak również zarejestrowanym podatnikiem VAT UE. Świadczone usługi pośrednictwa będą polegały na prezentowaniu za pośrednictwem stron internetowych, portali aukcyjnych oraz ogłoszeniowych towarów będących własnością przedsiębiorców zagranicznych posiadających siedziby poza Unią Europejską, na terytorium państwa trzeciego – głównie Chin. Usługa pośrednictwa będzie polegać na zbieraniu zamówień od klientów i zawieraniu w ich imieniu umów kupna-sprzedaży z podmiotami zagranicznymi, obsłudze płatności, tj. przyjmowaniu wpłat od zamawiających w postaci przelewów bankowych na rachunek firmowy oraz za pośrednictwem szybkich płatności internetowych online i przekazywaniu zamówień do podmiotu zagranicznego będącego sprzedawcą danego towaru wraz z opłatą za zamówienie po wcześniejszym potrąceniu prowizji za usługę pośrednictwa oraz w razie ewentualnej potrzeby pomoc klientom w postępowaniu reklamacyjnym z zagranicznym sprzedawcą. Po otrzymaniu płatności za towar podmiot zagraniczny będzie realizował jego wysyłkę bezpośrednio do klienta składającego u Wnioskodawcy jako pośrednika zamówienie. Zakupiony w ten sposób towar nigdy nie będzie trafiał do Wnioskodawcy, jako pośrednika handlowego, lecz zawsze bezpośrednio do klienta. W żadnym momencie Wnioskodawca nie stanie się właścicielem towaru, nie będzie dokonywał sprzedaży towarów we własnym imieniu i na własny rachunek, a jedynie będzie pośredniczył w sprzedaży towarów będących własnością podmiotów zagranicznych, które będą sprzedawcami. Sprzedawany towar nie będzie stanowił własności Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie uzyska żadnej faktury VAT oraz rachunku potwierdzającego zakup (tylko wydruki z konta), a udział Wnioskodawcy ograniczy się do pośrednictwa w płatnościach oraz zamówieniach. Wnioskodawca będzie wystawiał sprzedawcom, czyli podmiotom zagranicznym, faktury VAT za pośrednictwo handlowe z stawką podatku np. (nie podlega), opiewające na kwotę w wysokości marży jaką uzyska w pośredniczeniu w sprzedaży produktów. Przychód Wnioskodawcy będzie stanowiła marża, czyli różnica pomiędzy kwotą przelaną przelewem bankowym lub szybkimi płatnościami internetowymi online od klienta składającego zamówienie, a kwotą przekazaną do dostawcy/sprzedawcy. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy przy prowadzeniu działalności pośrednictwa handlowego w sprzedaży prowadzonej w oparciu o model logistyczny w formie dropshippingu świadczenie usług pośrednictwa handlowego dla kontrahentów mających siedzibę poza Unią Europejską, głównie na terytorium Chin podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na terytorium Polski. Organ podatkowy uznał, że miejsce świadczenia przedmiotowych usług pośrednictwa handlowego należy ustalić zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą ustalania miejsca świadczenia usług, o której mowa w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. miejsce, w którym usługobiorca (przedsiębiorca zagraniczny) posiada siedzibę działalności gospodarczej. Tym samym, przedmiotowe usługi pośrednictwa handlowego nie podlegają opodatkowaniu w Polsce lecz w kraju, w którym przedsiębiorca zagraniczny posiada siedzibę działalności gospodarczej zgodnie z przepisami prawa podatkowego obowiązującymi w danym kraju.