Kto jest zobowiązany do składania ORD-U?
Zgodnie z art. 82 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji bez wezwania przez organ podatkowy – o umowach zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego (ORD-U).
Faktycznie, w poprzednich latach obowiązek ten nie był realizowany, jeżeli składano CIT-TP/PIT-TP (przy czym wyłączenie tego obowiązku nie dotyczyło transakcji z kontrahentami z „rajów podatkowych”). Wskazany wyjątek od tej zasady przewidywał uchylony z dniem 1 stycznia 2019 r. art. 82 ust. 1a Ordynacji podatkowej. Resort finansów potwierdził, że mimo uchylenia tego przepisu, do roku podatkowego 2018 również stosowało się wskazane wyłączenie. Za 2019 r. informacja ORD-U jest już składana.
Czego dotyczy informacja ORD-U?
Szczegółowe zasady składania omawianej informacji doprecyzowane zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 24.12.2002 r. w sprawie informacji podatkowych[1] (dalej jako Rozporządzenie). W myśl § 3 ust. 1 Rozporządzenia, informacje o umowach, o których mowa w art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, sporządza się i przekazuje, jeżeli:
1. jedna ze stron tej umowy, bezpośrednio lub pośrednio, bierze udział w zarządzaniu lub kontroli drugiej strony umowy albo posiada udział w jej kapitale uprawniający do co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub
2. inny podmiot, niebędący stroną umowy, równocześnie bierze udział, bezpośrednio lub pośrednio, w zarządzaniu lub kontroli podmiotów będących stronami umowy albo posiada udziały w kapitałach tych podmiotów uprawniające, w każdym z nich, do co najmniej 5% wszystkich praw głosu, lub
3. nierezydent, będący stroną umowy, posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorstwo, oddział lub przedstawicielstwo w rozumieniu odrębnych przepisów
– i jeżeli podmiot obowiązany do sporządzenia i przekazania informacji wiedział lub mógł wiedzieć, przy zachowaniu należytej staranności, o fakcie posiadania takich udziałów lub o fakcie posiadania przez nierezydenta przedsiębiorstwa, oddziału lub przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie, w przypadkach wskazanych wyżej:
1. ad 1 i 2 – w informacjach uwzględnia się umowy, które zostały zawarte w roku podatkowym z tym samym nierezydentem, a suma należności albo suma zobowiązań wynikająca z tych umów przekroczyła równowartość 300.000 euro;
2. ad 3 – w informacjach uwzględnia się umowy, w których jednorazowa wartość należności albo zobowiązań przekroczyła równowartość 5.000 euro.
Wskazane wartości limitów wyrażone w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym zawarto umowę (§ 3a Rozporządzenia).
Do kogo i w jakim terminie składa się ORD-U?
Informacje takie sporządza się za rok podatkowy i przesyła się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na adres siedziby albo miejsce zamieszkania podmiotu sporządzającego informację, w terminie trzech miesięcy, licząc od zakończenia tego roku podatkowego.
Co należy uwzględnić w ORD-U?
W informacjach ORD-U uwzględnia się wartość należności lub zobowiązań wynikającą:
1. z umów sporządzonych w formie pisemnej lub
2. z wystawionych lub otrzymanych faktur albo rachunków potwierdzających zawarcie umowy, jeżeli w umowie nie określono wartości należności lub zobowiązań albo umowa nie ma formy pisemnej.
Jaki kurs należy zastosować do przeliczenia należności i zobowiązań?
Określone wartości zobowiązań lub należności, wyrażone w walucie obcej przelicza się na walutę polską według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym:
1. zawarto umowę lub
2. wystawiono faktury albo rachunki potwierdzające zawarcie umowy (§ 4 ust. 1 i 2 Rozporządzenia).
Jakich umów dotyczy ORD-U?
Obowiązek składania omawianej informacji nie dotyczy umów:
1. zawartych w trybie przepisów o zamówieniach publicznych;
2. kredytu albo pożyczki zawartych przez banki i agencje rządowe z osobami wymienionymi w § 2 ust. 1 Rozporządzenia;
3. objętych, zgodnie z odrębnymi przepisami, tajemnicą państwową lub bankową;
4. związanych z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnot samorządowych, w szczególności z usługami komunalnymi (§ 4 ust. 3 Rozporządzenia).
WNIOSKI
- w przypadku umów sporządzonych w formie pisemnej, w ORD-U uwzględniane są jedynie te umowy, które zawarte zostały w danym roku, za który składana jest informacja;
- faktury albo rachunki, potwierdzające realizację świadczeń, determinują obowiązek objęcia ich informacją jedyne wówczas, gdy w umowie nie określono wartości należności lub zobowiązań albo umowa nie ma formy pisemnej;
- ORD-U sporządza się dla każdego nierezydenta oddzielnie (część C1 druku ODR-U); wartość przedmiotu umów, o której mowa w części C3, dotyczy umów zawartych z danym rezydentem. Wskazuje na to opis całego pola C – „Dane nierezydenta – strony umowy”.