Wyrok WSA w Gdańsku z 21.10.2015 r., sygn. I SA/Gd 1316/15, dotyczył podatnika świadczącego usługi dla ubezpieczycieli zdrowotnych. Podatnik wykonywał szereg czynności administracyjnych i pomocniczych na rzecz ubezpieczycieli. Podatnikowi powierzono następujące czynności: utrzymanie sieci podmiotów leczniczych, przyjmowanie zgłoszeń ubezpieczonych, umawianie ubezpieczonych na świadczenia lecznicze, weryfikacja rozliczeń związanych z leczeniem ubezpieczonych, rejestracja czynności w systemie obsługi ubezpieczeń zdrowotnych. Co istotne nie wykonywał on świadczeń bezpośrednio na rzecz ubezpieczonych, w szczególności nie zawierał umów ubezpieczenia.
W swoim rozstrzygnięciu Sąd uznał stanowisko podatnika zgodnie, z którym wykonywane przez niego usługi korzystają ze zwolnienia z podatku VAT.
Zwolnienie usług ubezpieczeniowych i czynności pomocniczych
W analizowanej sytuacji odniesiono się do zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.
Ponadto, w świetle art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element wyżej wymienionych usług, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.
Organ podatkowy – zwolnieni tylko ubezpieczyciele
W przekonaniu organu podatkowego, podatnikowi zwolnienie nie przysługiwało, ponieważ nie świadczył on usług ubezpieczenia. Przez takie usługi należy rozumieć czynności, w których ubezpieczyciel, w zamian za opłacenie składki, zobowiązuje się w wypadku wystąpienia określonego ryzyka, do spełnienia przewidzianego świadczenia. Podatnik nie świadczył takich usług. Ponadto, zdaniem organu podatkowego, zwolnienie może co prawda dotyczyć tzw. outsourcingu usług ubezpieczeniowych, jednakże jest przy tym wymagane, żeby świadczenia podatnika w takim wypadku stanowiły odrębną całości, spełniając w efekcie szczególne zasadnicze cechy usługi ubezpieczeniowej. Innymi słowy świadczenie podwykonawcy samo musi w zasadzie stanowić czynność ubezpieczeniową. W analizowanym stanie faktycznym organ podatkowy nie dopatrzył się w czynnościach podatnika takich cech.
Sąd – zwolnione także czynności pomocnicze
WSA w Gdańsku nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego. Zdaniem Sądu, art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, pozwala na objęcie także takich czynności, które same nie tworzą usługi ubezpieczeniowej. Ważne jest jedynie, aby czynności te były ściśle związane ze świadczoną usługą ubezpieczeniową.
Zwolnienie sprzeczne z Dyrektywą może być stosowane
Istotną częścią analizowanego wyroku były rozważania odnoszące się do brzmienia Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit a Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Dyrektywa nie zawiera natomiast odpowiednika art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, który zwalnia także czynności pomocnicze do usług ubezpieczenia. Tym samym można mówić o sprzeczności tej regulacji z prawem unijnym. Niemniej jednak, jak wskazał WSA w Gdańsku, podatnik może stosować w takim wypadku bardziej korzystne dla niego przepisy krajowe.
Michał Samborski
Młodszy Konsultant Podatkowy ECDDP Sp. z o.o.
Opublikowane na portalu Podatki.biz
