WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE

PDOP

1. Podatkowe rozliczenie zakupu części zamiennych

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18.09.2020 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.282.2020.1.MF. W ramach prowadzonej działalności produkcyjnej spółka posiada rozbudowane zaplecze techniczne, na które składa się szereg środków trwałych, w tym wyspecjalizowanych maszyn oraz urządzeń wykorzystywanych w procesie produkcji kabli. Wnioskodawca dokonuje zakupu części zamiennych takich jak podzespoły lub komponenty przeznaczone do maszyn i urządzeń w celu ich późniejszego montażu. Wskazane części zamienne przechowywane są w magazynie części zamiennych do momentu zaistnienia potrzeby ich użycia, tj. utrzymywanie magazynu części zamiennych umożliwia przeprowadzenie powyższych czynności w sposób niezakłócający istotnie funkcjonowania zakładu produkcyjnego, tj. zapewniający ciągłość procesu wytwarzania. Nabywane przez wnioskodawcę części zamienne przechowywane są w magazynie przez okres dłuższy lub nieprzekraczający jednego roku obrotowego (podatkowego). Ponadto, wnioskodawca zaznacza, że przedmiotowe części zamienne nie stanowią odrębnych środków trwałych  oraz, po ich montażu, nie przyczyniają się do wzrostu wartości użytkowej środka trwałego. Organ stwierdził, że koszty zakupu części zamiennych powinny być zakwalifikowane jako koszty inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami w rozumieniu art. 15 ust. 4d ustawy o PDOP. Spółka jest uprawniona do rozpoznania kosztów nabycia części zamiennych w momencie ich poniesienia tj. w momencie zaksięgowania przedmiotowych kosztów w księgach na podstawie faktury zakupowej. Należy podkreślić, że chodzi tu o jakiekolwiek ujęcie kosztu w księgach rachunkowych, a nie tylko ujęcie go na kontach wynikowych (kosztowych). Jednocześnie korekty wyniku finansowego o koszty niezużytych części zamiennych przeprowadzane na bazie miesięcznej jak również po rocznej inwentaryzacji nie będą wpływały na bieżące zobowiązania podatkowe spółki (tj. spółka nie będzie zobligowana do korygowania kosztów uzyskania przychodów o wartość niezużytych części zamiennych). Bez znaczenia pozostaje to, że dla celów księgowych spółka dokonuje późniejszych korekt kosztów zakupu części zamiennych o wartość niezużytych części zamiennych w danym okresie.

PDOF

2. Ryczałtowy zwrot poniesionych kosztów przejazdów komunikacją miejską

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25.02.2020 r., sygn. akt: II FSK 642/18. Ryczałtowy zwrot poniesionych kosztów przejazdów komunikacją miejską stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. Zdaniem NSA dla rozstrzygnięcia, czy zwrot poniesionych kosztów przejazdów dla pracowników, którzy przemieszczają się publicznymi środkami komunikacji miejskiej w ramach wykonywania obowiązków służbowych, stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu istotne znaczenie miała okoliczność, że zwrot ten miał charakter ryczałtowy. W tych okolicznościach przedmiotowe świadczenie pracownika nie było uzależnione od wydatku jaki rzeczywiście poniósł na nabycie biletów wykorzystanych w celu realizacji obowiązków. W ocenie NSA należało zatem uznać, że pracownik uzyskał przychód podlegający opodatkowaniu, stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF. Odwrotna argumentacja mogłaby zostać uznana za prawidłową, gdyby pracodawca przekazywał pracownikom bilety. Istotne dla rozstrzygnięcia sprawy było także to, że przedmiotowe świadczenie nie jest objęte żadnym ze zwolnień podatkowych wskazanych w art. 21 ustawy o PDOF. W tym miejscu należy wskazać, że ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 10, 11, 11a, 11b, 13 ustawy o PDOF ustanowił zwolnienie dla świadczeń w tym także wypłat pieniężnych, otrzymywanych przez pracowników od pracodawców, które ponoszone są w celu prawidłowego wykonania przez pracowników obowiązków wchodzących w zakres wykonywanej pracy a także w celu wypełnienia obowiązków obciążających pracodawców na podstawie przepisów prawa, które mieszczą się w zakresie obowiązku prawidłowego zorganizowania pracy. Świadczenia te mają wspólną cechę a mianowicie ponoszone są w interesie pracodawcy. Objęcie świadczeń tych zwolnieniem od podatku oznacza, że wskazana cecha świadczeń na rzecz pracowników sama w sobie nie jest wystarczającą przesłanką do uznania, że świadczenia te nie mieszczą się w zakresie art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF. Dlatego okoliczność, że świadczenie przekazywane przez pracodawcę w celu właściwego wykonania pracy nie może, w ocenie NSA, być uznana za okoliczność skutkującą wyłączeniem tego świadczenia spod działania przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF.

2.  Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego

Interpretacja ogólna Nr DD3.8201.1.2018 Ministra Finansów z 15 września 2020 r. w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem  niniejszej  interpretacji  prawa  podatkowego  jest  wskazanie  warunków,  których  spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania  przychodów w odniesieniu  do  przychodów  z tytułu  korzystania  przez  twórców  z  praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Dla potraktowania części wynagrodzenia jako honorarium autorskiego i zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów jest niezbędne:

1. powstanie w ramach stosunku pracy utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego,
2. dysponowanie  obiektywnymi  dowodami  potwierdzającymi  stworzenie przez  pracownika utworu  będącego  przedmiotem  prawa  autorskiego; przy czym dowodem  może  być oświadczenie pracodawcy i pracownika stwierdzające, że została wykonana praca twórcza, jeżeli określa, jaki utwór powstał,
3. wyraźne  wyodrębnienie  honorarium  autorskiego od innych  składników  wynagrodzenia pracownika–twórcy

Koszty  uzyskania  przychodów w 50% wysokości mogą  mieć  zastosowanie  wyłącznie  do wynagrodzenia stanowiącego honorarium, nie zaś do całego przychodu ze stosunku pracy. W przypadku nauczycieli akademickich 50%  koszty  uzyskania  przychodów mogą mieć zastosowanie do  całości  wynagrodzenia  nauczyciela akademickiego wypłaconych od dnia 31 sierpnia 2018 r.

W przypadku, gdy nie powstanie utwór (wydarzenie artystyczne),  a  zaliczki  na  podatek  do  części  wynagrodzenia  honoracyjnego  były  ustalane z zastosowaniem 50% kosztów uzyskania przychodów, pracodawca i inny podmiot wypłacający część należnego honorarium nie ma obowiązku  korygowania  kwot  wpłaconych  zaliczek,  bowiem  w  danym  okresie  wpłacał  je w prawidłowej wysokości (licząc, że zamawiany utwór powstanie). Natomiast jeżeli w  rocznej  deklaracji  PIT-4R  pracodawca  wykazał  przychody  z uwzględnieniem  50%  kosztów uzyskania  przychodu(a dzieło nie powstało), to nie wykazał też poprawnej wysokości należnych zaliczek na podatek dochodowy, wobec czego jest obowiązany do dokonania korekty tej deklaracji. Powołując się na orzeczenia sądów administracyjnych organ stwierdził, że:

• ustalenie  wysokości  honorarium  leży  w  zakresie  swobody  kontraktowej  stron  umowy (stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej),
• żadne powszechnie obowiązujące przepisy nie regulują zasad ustalania wysokości honorarium,
• nie ma też żadnych innych uniwersalnych reguł, ugruntowanych praktyką i orzecznictwem sądowym  (z  wyjątkiem  negatywnych  przesłanek  określonych  w  tezach  orzeczniczych wykluczających  możliwość  zastosowania  50%  kosztów  uzyskania  przychodów), pozwalających  na  wskazanie  zasad  dokumentowania  prac  stanowiących  przedmiot  prawa autorskiego,
• fakt  uzyskania  przychodu  z  praw  autorskich  i  jego  wysokość  wymaga  odpowiedniego udokumentowania,  przy  czym  może  to  zostać  wykazane  za  pomocą  każdego  prawnie dopuszczalnego dowodu.
• nie jest wystarczające oświadczenie pracodawcy (innego podmiotu) i pracownika (strony umowy cywilnoprawnej) stwierdzające, że została wykonana praca twórcza, bez określenia jaki utwór powstał (powstawał),
• płatnik powinien wyodrębnić w ramach wynagrodzenia honorarium oraz pozostałe składniki wynagrodzenia; wysokość honorarium może wynikać z umowy o pracę lub z innych regulacji obowiązujących  u  pracodawcy,  np.  z regulaminu  wynagradzania,  jak  również  z umowy cywilnoprawnej,
• niewystarczające jest procentowe określenie w umowie o pracę czasu przeznaczonego na pracę twórczą lub ustalenie go na podstawie ewidencji czasu pracy, gdyż z takiego wyróżnienia nie wynika, czy jakikolwiek utwór rzeczywiście powstał (powstawał).

Jeżeli zatem twórca:

• poświęca ściśle określony czas na stworzenie (tworzenie) konkretnego dzieła,
• rejestruje  czas  pracy  twórczej  w  odrębnym  dokumencie  (np.  w  ewidencji  prowadzonej papierowo  lub  w  formie  elektronicznej  (specjalnie  do  tego  stworzonego  oprogramowania), bazie  danych  prowadzonej  w  formie  elektronicznej  lub  ewentualnie  w  oświadczeniu składanym pracodawcy za określony okres, np. miesiąc, kwartał, półrocze lub rok),
• czas  pracy twórczej jest akceptowany przez pracodawcę (np. akceptuje wpisy w ewidencji, wpisy w bazie danych lub ww. oświadczenie),
• wszystkie utwory stworzone (lub w trakcie tworzenia) przez twórcę są  również  rejestrowane  lub  utrwalane  (np.  w tej  samej  ewidencji,  bazie  danych  lub wymienione w oświadczeniu)

to nie ma przeszkód, aby wartość honorarium autorskiego była określana na podstawie czasu pracy twórczej w powiązaniu z konkretnym stworzonym (tworzonym) utworem.

3. Jakie są obowiązki płatnika w związku ze zwrotem nienależnie pobranego świadczenia

Interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, z 21.09.2020, znak 0113-KDWPT.4011.117.2020.1.MH. Wnioskodawca jest pracodawcą w rozumieniu przepisów Kodeksu Pracy. W dniu 31 stycznia 2018 r. pracownikowi, z którym zakończono stosunek pracy wypłacono odprawę likwidacyjną w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia. Pracownik otrzymał kwotę brutto odprawy, z tym, że kwota netto została przekazana na rachunek bankowy pracownika, a zaliczkę na podatek dochodowy płatnik przekazał do Urzędu Skarbowego. Pracownik odwołał się od wypowiedzenia i wyrokiem sądu został przywrócony do pracy. Pracownik został poinformowany, że w związku z przywróceniem do pracy jest zobowiązany zwrócić pracodawcy odprawę likwidacyjną w kwocie brutto, tj. kwocie, którą otrzymał na swój rachunek bankowy powiększonej o podatek dochodowy od osób fizycznych. Pracownik zwrócił pracodawcy odprawę w kwocie netto, twierdząc, że to płatnik powinien „potrącić” nadpłacony podatek od zaliczek przekazywanych w bieżącym roku podatkowym. Organ zgodził się, że pomimo że przepisy ustawy o PDOF  nie regulują wprost, czy zwrot nienależnie otrzymanego świadczenia powinien być dokonany w kwocie brutto czy w kwocie netto, a jedynie precyzują sposób, w jaki można odzyskać podatek w przypadku dokonania zwrotu nienależnego świadczenia w kwocie uwzględniającej podatek dochodowy, odprawa likwidacyjna stanowiąca nienależne świadczenie powinna być zwrócona pracodawcy przez pracownika w kwocie brutto, tj. w kwocie uwzględniającej pobraną zaliczkę na podatek dochodowy. Świadczeniem nienależnym jest bowiem cała kwota przychodu, zarówno dla płatnika, który poniósł wydatek na rzecz pracownika, jak również dla pracownika, mimo, że ten otrzymał „fizycznie” kwotę po potrąceniu zaliczki. Płatnik, któremu podatnik zwrócił na skutek różnych okoliczności kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, obowiązany jest pomniejszyć miesięczny dochód ustalany dla celów obliczenia zaliczki, o dokonany przez pracownika zwrot począwszy od miesiąca, w którym on nastąpił. Jeżeli kwota dokonanego zwrotu przekracza dochód danego miesiąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego pomniejszenia.