Sprawdź, co istotnego wydarzyło się w zakresie wyroków sądowych, interpretacji podatkowych i procesu legislacyjnego.

Pobierz cały #PodatkowyPrzeglądTygodnia nr 127

WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22.02.2021 r., sygn. akt I SA/GI 1683/20

Opodatkowanie VAT bezumownego korzystania z nieruchomości

Przedmiotem sporu było ustalenie, czy naliczone jednorazowo wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT czy należy je traktować jako niewynikające z czynności prawnej świadczenie i jako takiego nie obciążać go podatkiem VAT.

Gmina przedstawiła kilka możliwych sytuacji, bazując na następującym stanie faktycznym. Korzystający – właściciel sąsiadującej nieruchomości, zajmował i użytkował bez wiedzy i zgody gminy grunt będący jej własnością. W związku z powzięciem informacji o zaistniałej sytuacji, na podstawie art. 225 k.c., gmina obciążyła korzystającego opłatą (wynagrodzeniem) z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości nie doliczając do niej podatku VAT.

WSA wskazał na konieczność rozróżnienia stanu sprzed ujawnienia faktu bezumownego korzystania z nieruchomości oraz po jego ujawnieniu. Do momentu powzięcia informacji o zajmowaniu gruntu przez korzystającego, ze względu na brak wiedzy w tym zakresie nie można mówić o świadomym tolerowaniu zajmowania nieruchomości. W związku z tym, nie można uznać naliczonej z tytułu bezumownego korzystania opłaty za wynagrodzenie w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt. 2 ustawy o VAT. Będzie to natomiast możliwe w przypadku wynagrodzenia naliczonego po tym jak gmina po powzięciu tej informacji i to wynagrodzenie winno zostać opodatkowane VAT.

W przypadku zawarcia umowy dzierżawy lub zbycia nieruchomości na rzecz korzystającego celem dalszego użytkowania gruntu, która to możliwość została poruszona we wniosku o interpretację, dochodzi do czasowego ograniczenia stanu bezumownego korzystania z nieruchomości. Wówczas również kwestia opodatkowania pozostaje uzależniona od kwestii świadomości gminy – umożliwienie korzystania z gruntu i tolerowanie takiego stanu rzeczy stanowi czynność opodatkowaną z mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ustawy o VAT.

Odnosząc się do sytuacji, w której grunt pozostaje użytkowany pomimo wygaśnięcia zawartej wcześniej umowy dzierżawy, a gmina nie podejmuje żadnych czynności mających na celu uregulowanie stanu prawnego WSA wskazał, że pozwalając użytkownikowi na korzystanie z nieruchomości gruntowej świadczyła usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu.

Jeżeli natomiast od momentu zakończenia umowy dzierżawy do podjęcia przez gminę działań zmierzających do uregulowania stanu nieruchomości upłynął okres od jednego miesiąca do trzech lat i nie przewiduje ona zawarcia umowy z korzystającym celem dalszego użytkowania gruntu z uwagi na brak odpowiedzi lub odmowę zawarcia umowy, otrzymane od użytkownika świadczenie pieniężne traktować należy jako wynagrodzenie za świadczoną przez gminę usługę, dającą wypłacającemu je kontrahentowi wyraźne i bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości – czynność ta stanowi czynność opodatkowaną VAT z mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ustawy o VAT.

W kolejnej sytuacji, w lokalu nabytej przez gminę nieruchomości, na której ustanowiono służebność przesyłu, znajduje się stacja transformatorowa, która wykorzystywana jest przez Zakład Energetyczny. Bezumowne korzystanie następowało zatem za wiedzą i świadomym tolerowaniem gminy. W związki z tym, również w tym przypadku uznać należy, że doszło do świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o VAT, w naliczone wynagrodzenie powinno zostać opodatkowane.

W przypadku samowolnego zajęcia nieruchomości stwierdzonego podczas rutynowej kontroli terenu – jeżeli gmina nie podejmuje działań w celu uregulowania stanu prawnego a jedynie nalicza wynagrodzenie, uznać należy, że wystąpiła dorozumiana zgoda i tolerując taki stan rzeczy gmina świadczy usługi podlegające opodatkowaniu.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22.02.2021 r., sygn. akt I SA/GI 568/20

Ochrona wynikająca z interpretacji podatkowych

Podatnik nabył nieruchomość w postaci zabudowanego gruntu wraz z posadowionymi na nich centrum handlowym oraz przynależną infrastrukturą. Organ uznał, że nieruchomość stanowi zorganizowany zespół składników majątkowych i stwierdził, że transakcja jest wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT natomiast pozostaje poza zakresem wyłączeń z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przedmiotem sporu było ustalenie czy udokumentowana fakturą VAT i potwierdzona aktem notarialnym transakcja stanowiła nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w związku z tym winna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, czy sprzedaż składników majątkowych niebędących zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, tj. zwykłą dostawę towarów o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i w związku z tym podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia wykazanego na fakturze podatku naliczonego.

Organ interpretacyjny wskazał, że dostawa na rzecz wnioskodawcy budynku oddanego w najem oraz dostawa budowli, po spełnieniu określonych przesłanek, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%. Argumentował, iż jakkolwiek pytanie wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych sprzedaży nieruchomości, w skład której wchodzą budynki, budowle oraz grunt niezabudowany, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia zawierająca się w pytaniu: czy powyższa czynność sprzedaży będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Ocena tej kwestii ma bowiem zasadnicze znaczenie dla ewentualnego opodatkowania omawianej umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem VAT skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Zdaniem organu interpretacyjnego, skora przedmiotowa transakcja będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w stosunku do wszystkich jej składników, to opisana umowa sprzedaży będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie postanowień art. 2 pkt 4 lit. a ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Na etapie postępowania sądowo-administracyjnego organy wskazały, że wykazane przez podatnika we wniosku o wydanie interpretacji okoliczności nie znalazły potwierdzenia w ustaleniach dokonanych w trakcie kontroli podatkowej i postępowania podatkowego w związku z czym wydana interpretacja nie mogła zapewnić ochrony z art. 14k o.p.

Zdaniem WSA stan faktyczny wskazany w interpretacji jest natomiast tożsamy z tym będącym przedmiotem sprawy. Podzielił on zdanie orzekającego wcześniej w sprawie NSA, który wskazał na niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji nieuzasadnioną odmowę zastosowania ochrony wynikającej z otrzymanej przez spółkę interpretacji indywidualnej potwierdzającej, że transakcja sprzedaży nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

WSA stwierdził, że tylko istotne rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym przedstawionym we wniosku a stanem rzeczywistym ustalonym w trakcie postępowania podatkowego mogą uzasadniać nieuwzględnienie interpretacji, a takich w sprawie nie stwierdzono. Podkreślił również, że wyrażona w ordynacji podatkowej zasada nieszkodzenia, jako mająca swoje źródło w konstytucyjnej zasadzie zaufania do organu, realizuje gwarancyjny charakter interpretacji podatkowych. Odstępstwo od niej powinno być zatem wyjątkiem, a nie regułą – w każdym innym przypadku narusza ono zasadę pewności co do stosowania prawa.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2.04.2021 r., znak 0113-KDIPT1-3.4012.126.2021.1.JM

Brak obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy online

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Jest to biuro projektowe świadczące usługi projektowe w zakresie architektury. Główny kod PKD działalności 71.11.Z „działalność w zakresie architektury”. Wnioskodawca świadczy też usługi doradcze w zakresie architektury związane z projektowaniem budowlanym, projektowaniem urbanistycznym i projektowaniem architektonicznym kształtowania krajobrazu. Dodatkowy wykonywany rodzaj działalności – PKD 71.12.Z obejmuje: projektowanie inżynierskie dotyczące konstrukcji, doradztwo związane z projektowaniem w zakresie inżynierii lądowej oraz doradztwo i sprawowanie nadzoru budowlanego. Wnioskodawca posiada kasę fiskalną tradycyjną z tzw. elektroniczną kopią. Jeżeli klientem Wnioskodawcy jest osoba prywatna, Wnioskodawca wystawia paragon.

Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy online.

Organ podatkowy zauważył, że usługi budowlane obejmują prace związane ze wznoszeniem, rozbudową, nadbudową, odbudową, przebudową, remontem oraz montażem budynków z elementów prefabrykowanych o charakterze stałym lub tymczasowym. Tym samym usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie będą mieścić się w kategorii określonej w art. 145b ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT, który stanowi, że ewidencja sprzedaży przy zastosowaniu kasy online dotyczy sprzedaży usług budowlanych. Zatem realizowana przez Wnioskodawcę sprzedaż polegająca na świadczeniu usług polegających na opracowaniu i sporządzaniu projektów i dokumentacji architektonicznych oraz sprawowaniu nadzoru budowlanego, nie będzie objęta obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy online od 1 lipca 2021 r.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31.03.2021 r., znak 0113-KDIPT1-3.4012.56.2021.2.JM

Podstawa opodatkowania dla czynności nieodpłatnego przekazania mieszkań

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w branży deweloperskiej, zajmuje się budową oraz sprzedażą mieszkań. Wnioskodawca realizuje inwestycję deweloperską polegającą na budowie wielorodzinnego budynku mieszkalnego. Większość mieszkań w tej inwestycji zostanie przeznaczona do sprzedaży. Wspólnicy Wnioskodawcy rozważają możliwość wycofania dwóch mieszkań z majątku Wnioskodawcy do ich własnych majątków. Wycofanie mieszkań nie wiązałoby się z żadną odpłatnością od wspólników na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca przekaże mieszkania na cele osobiste wspólników spółki. Wnioskodawca ponosił koszty związane z wytworzeniem (wybudowaniem) mieszkań, takie jak np. koszty zakupu gruntu, koszty projektu, koszty usług budowlanych. Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT związanego z tymi kosztami.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą podstawy opodatkowania dla czynności nieodpłatnego przekazania mieszkań na rzecz wspólników.

Organ podatkowy zauważył, przy nieodpłatnym przekazaniu mieszkań na rzecz wspólników za podstawę opodatkowania Wnioskodawca powinien przyjąć cenę jaką uzyskałby za przedmiotowe mieszkania w dniu ich przekazania wspólnikom. W przypadku gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki do zrównania jej z odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru lecz skorygowana na dzień w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowego towaru. Zatem na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy o VAT podstawą opodatkowania będzie cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawca uzyskałby za wybudowane mieszkania w dniu ich nieodpłatnego przekazania wspólnikom spółki.

PROCES LEGISLACYJNY

Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie ewidencji prowadzonej w systemie TAX FREE (numer z wykazu 306).

Konieczność wydania rozporządzenia powstała w związku z wprowadzonym na podstawie ustawy z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2419) obowiązkiem prowadzenia przez sprzedawców uczestniczących w systemie TAX FREE elektronicznej ewidencji dokumentów będących podstawą do dokonania zwrotu podatku VAT podróżnym.

Rozporządzenie zakłada, że ewidencja stanowić będzie rejestr wystawianych na rzecz podróżnych dokumentów TAX FREE uzupełnionych o dane dotyczące wysokości oraz daty dokonania zwrotu VAT oraz w przypadku wywozu towarów przez inne niż polskie przejście graniczne również danych dotyczących tych towarów. Sprzedawca zobowiązany będzie do jej uzupełnienia nie później niż w ciągu 7 dni od daty dokonania zwrotu podatku.

Planowany termin wejścia w życie rozporządzenia to 01.01.2022 r.

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12345353/katalog/12777552#12777552