Projekt z dnia 14 maja 2019 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu UA45)
Obowiązkowy split payment
Projekt wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP, split payment) w niektórych branżach, w przypadku transakcji pomiędzy podatnikami na kwotę ponad 15.000 zł. Transakcje opiewające na kwoty poniżej 15 000 zł podlegałyby natomiast rozliczaniu na ogólnych zasadach (split payment będzie wtedy dowolny).
Pełen katalog czynności objętych obligatoryjnym MPP zostanie zawarty w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, będą to zasadniczo:
- towary dotychczas objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia (załącznik nr 11 do ustawy o VAT), a więc m.in. laptopy, telefony komórkowe, metale szlachetne i nieszlachetne, biżuteria i wyroby jubilerskie, odpady i surowce wtórne – szkło, guma, papier, wyroby stalowe, pręty, druty, żelazostopy, złom;
- usługi objęte dotychczas odwrotnym obciążeniem (załącznik nr 14 do ustawy o VAT) – usługi budowlane oraz usługi w zakresie uprawnień do emisji gazów cieplarnianych;
- towary do tej pory objęte solidarną odpowiedzialnością nabywcy (załącznik nr 13 do ustawy o VAT) – niektóre wyroby stalowe, paliwa, a także m.in. olej rzepakowy, dyski HDD i SDD, aparaty cyfrowe;
- inne towary – m.in. części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria, urządzenia elektryczne i ich części i akcesoria.
Koniec odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych
Zniesiony zostanie mechanizm odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych. Wszystkie towary i usługi nim objęte będą podlegały obowiązkowemu MPP (w przypadku transakcji na kwotę ponad 15.000 zł).
Koniec dotychczasowego systemu solidarnej odpowiedzialności nabywcy
Wszystkie towary dotychczas objęte solidarną odpowiedzialnością nabywcy za zaległości podatkowe dostawcy podlegały obligatoryjnemu MPP (w przypadku transakcji na kwotę ponad 15.000 zł). Dotychczasowy mechanizm solidarnej odpowiedzialności nabywcy zostanie zniesiony – nastąpi m.in. koniec kaucji gwarancyjnych (które dotychczas były sposobem na uniknięcie tej odpowiedzialności).
Nowy system solidarnej odpowiedzialności nabywcy
Wg nowych regulacji system solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe zbywcy będzie niejako uzupełniał obowiązkowy split payment. Będzie on bowiem dotyczył wszystkich towarów (ale nie usług) wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy, jeżeli w danym miesiącu wartość netto takich towarów nabytych od jednego podmiotu wyniesie ponad 12.000 zł.
Solidarna odpowiedzialność nie znajdzie jednakże zastosowania w odniesieniu do:
- transakcji na ponad 15.000 zł (a więc takich co do których split payment jest obowiązkowy);
- transakcji na mniejszą kwotę, jeżeli split payment zostanie zastosowany dobrowolnie.
Treść faktury
Faktury dokumentujące transakcje pomiędzy podatnikami na ponad 15.000 zł, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy będą musiały zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Niedopełnienie obowiązku może spowodować nałożenie sankcji w wysokości 100% podatku wykazanego na takiej fakturze.
Obowiązek przyjęcia płatności
W projekcie wprowadzono zapis wprost nakazujący podatnikowi, który jest obowiązany do wystawiania faktur oznaczonych „mechanizm podzielonej płatności”, przyjęcie płatności wynikających z takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności. Ma to na celu wyeliminowanie przypadków omijania MPP, przykładowo poprzez stosowanie przez wystawcę faktur rachunków oszczędnościowo- rozliczeniowych (ROR).
Jeden przelew do wielu faktur
Wprowadzona będzie możliwość dokonywania jednym komunikatem przelewu zapłaty za więcej niż jedną fakturę przy zastosowaniu MPP. W takim przypadku komunikat przelewu musi obejmować wszystkie faktury otrzymane przez podatnika w danym okresie (min. 1 dzień, max. 1 miesiąc) od jednego dostawcy i zawierać całą kwotę podatku VAT wykazanego na tych otrzymanych fakturach.
Sankcja dla nabywcy
Nabywca niestosujący split paymentu pomimo istnienia takiego obowiązku będzie podlegał sankcji w wysokości 100% kwoty podatku z faktury.
Rekompensata dla podatnika spoza Polski
Będzie istniał system rekompensat dla podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie RP. System ten zakłada zwrot kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego oraz prowadzonego dla niego rachunku VAT (koniecznego w przypadku obowiązkowego MPP) dla tych podmiotów.
Odmowa zgody na przekazanie środków z rachunku VAT
Dotychczas naczelnik urzędu skarbowego odmawiał wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT m.in. w sytuacji posiadania przez podatnika zaległości w tym podatku. Według nowych zasad odmowa wydania zgody będzie dotyczyć także przypadku zaległości z tytułu cła i podatków stanowiących dochód budżetu państwa.
Rozszerzenie przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT
Wprowadzona ma być zmiana Prawa bankowego, zgodnie z która środki na rachunku VAT będą mogły być przez podatnika przeznaczone, nie tylko na zapłatę zobowiązania w podatku VAT, ale również na zapłatę podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku akcyzowego, należności celnych oraz składek ZUS.
Nowy czyn zabroniony
W Kodeksie karnym skarbowym znajdzie się nowy czyn zabroniony – niewywiązywanie się przez podatników z obowiązku dokonania płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Zakładana sankcja to kara grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych, a w przypadku mniejszej wagi – kara grzywny za wykroczenie skarbowe.
Projekt obecnie znajduje się na etapie prac rządowych i ma wejść w życie 1.09.2019 r. Link.
