WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE
PDOP
1. Zaliczenie usług wsparcia sprzedaży do kosztów uzyskania przychodu
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31.10.2019 r., znak 0111-KDIB2-1.4010.390.2019.1.MJ
Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji i dystrybucji maszyn rolniczych w ramach międzynarodowej grupy kapitałowej. Zgodnie z przyjętym modelem funkcjonowania grupy na świecie, poszczególne spółki wchodzące w jej skład świadczą na rzecz innych spółek z grupy usługi wsparcia operacyjnego, w skład w których wchodzą usługi takie jak: obsługa posprzedażowa, usługi IT, zarządzanie zasobami ludzkimi, obsługa prawna, usługi finansowe, ogólne zarządzanie, marketing. Spółki wchodzące w skład Grupy są obciążane kosztami ww. usług wg odpowiedniego klucza alokacji kosztów, usługi związane z dystrybucją maszyn budowlanych, zarządzanie zakupami. Organ interpretacyjny nie zaakceptował stanowiska Spółki i stwierdził, że powyższe wydatki noszą cechy charakterystyczne dla usług badania rynku oraz usług doradczych, wskazanych bezpośrednio w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP. W rezultacie, powyższe usługi podlegają limitowaniu w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów na mocy powyższego przepisu.
2. Kaucja gwarancyjna może stać się kosztem uzyskania przychodu
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10.09.2019 r., sygn. akt II FSK 839/18
Kaucja gwarancyjna, jako świadczenie o charakterze zwrotnym jest, co do zasady, neutralna podatkowo. Oznacza to, że wpłata kaucji nie powoduje powstania przychodu po stronie przyjmującego kaucję, ani powstania kosztu uzyskania przychodu po stronie wpłacającego kaucję.
W obrocie gospodarczym zdarzają się jednak sytuacje, w których kwota kaucji może stać się kosztem podatkowym. Taka sytuacja została opisana m.in. w komentowanym wyroku. W opisanym w wyroku stanie faktycznym, spółka wpłaciła kaucję na rzecz kontrahenta, który następnie ogłosił upadłość. W związku z powyższym spółka nigdy nie odzyskała wpłaconej kaucji.
Tym samym, jak wskazał NSA, kaucja która pierwotnie była wydatkiem o charakterze zwrotnym, stała się wydatkiem o charakterze definitywnym.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego okoliczność, że kaucja jest uznawana pierwotnie za świadczenie obojętne podatkowo, nie wyklucza późniejszego uznania tego wydatku za koszt uzyskania przychodu, o ile ziszczą się wszystkie warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.
W zaistniałym stanie faktycznym uiszczenie kaucji gwarancyjnej było warunkiem wykonania umowy usług przewozu lotniczego. W swej istocie był to więc wydatek, który zmierzał do zachowania źródła przychodów. W związku z powyższym NSA uznał, że kwota niezwróconej kaucji może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
3. Jeżeli odpisy amortyzacyjne nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w spółce przekształcanej, to nie będą mogły również stanowić takiego kosztu w spółce przekształconej
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13.08.2019 r., sygn. akt II FSK 2899/17
Istotę sporu w komentowanym wyroku stanowiła kwestia, czy jeżeli w stosunku do podmiotu przekształcanego (spółki kapitałowej) miało zastosowanie ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d) ustawy o PDOP (przepis ten został uchylony z dniem 1.01.2017 r.), to będzie ono miało zastosowanie także do podmiotu powstałego w wyniku przekształcenia (spółki osobowej), a w zasadzie czy będzie miało ono zastosowanie do wspólnika będącego sp. z o.o., który przystąpi do powstałej w wyniku przekształcenia spółki osobowej.
Zdaniem NSA, skoro dany podmiot prawa podatkowego ustala dochód na podstawie ściśle określonych reguł (określając wysokość kosztów uzyskania przychodów w odpowiedniej proporcji), to nie ma powodów, aby podmiot powstały na skutek przekształcenia, miał prawo do określenia innego dochodu, w tym – tak jak to ma miejsce w niniejszej sprawie – do jego pomniejszenia na skutek zwiększenia odpisów amortyzacyjnych.
Nie ma więc znaczenia fakt, że spółki osobowe nie dokonują rozdziału na kapitał zakładowy oraz zapasowy wartości wkładu niepieniężnego. Istotny jest bowiem moment, w którym dochodzi do ustalenia zasad amortyzacji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
Wobec powyższego za nieprawidłowe należało uznać stanowisko, zgodnie z którym po przekształceniu spółki kapitałowej w spółkę osobową, art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o PDOP, nie będzie miał zastosowania do kosztów podatkowych rozpoznawanych z tytułu posiadania udziału w tej spółce osobowej – u jej wspólnika, którym w przedmiotowej sprawie ma być spółka kapitałowa.
PDOF
4. Kara umowna zapłacona wynajmującemu nie stanowi kosztu uzyskania przychodu
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31.10.2019 r., znak 0113-KDIPT2-1.4011.382.2019.3.RK
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą jako agent sprzedaży usług turystycznych i jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podatnik przychody z działalności gospodarczej opodatkowuje na zasadach ogólnych i w tym celu prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Podatnik zawarł umowę najmu lokalu nowo budowanego centrum handlowego, którą następnie rozwiązał i w związku z powyższym został obciążony karą umowną stanowiącą wielokrotność czynszu. Organ interpretacyjny nie zaakceptował stanowiska podatnika i stwierdził, że kary umowne i odszkodowania będące następstwem niewykonania umowy bądź odstąpienia od niej nie stanowią kosztów uzyskania przychodu właśnie ze względu na brak przesłanki działania w celu osiągnięcia przychodu (zabezpieczenia lub zachowania jego źródeł), określonej w art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF. Mając na uwadze powyższe organ wskazał, że wydatki poniesione przez podatnika z tytułu odstąpienia od umowy najmu nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż nie wykazują związku z art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF.
5. Użytkowanie samochodu do celów prywatnych
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31.10.2019 r., znak 0112-KDIL3-1.4011.234.2019.1.TW
Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje szereg projektów budowlanych i zwykle pełni rolę generalnego wykonawcy dla klientów z branży przemysłowej i handlowej. Spółka w ramach wykonywanej działalności gospodarczej wykorzystuje flotę samochodów osobowych, które są użytkowane na podstawie umów leasingu. Samochody osobowe są przyznawane osobom zatrudnionym w Spółce na podstawie umowy o pracę, w celu umożliwienia im wypełnienia powierzonych zadań służbowych. Celem zwiększenia motywacji pracowników oraz ich zaangażowania w pracę, pracownicy mogą korzystać z samochodu służbowego do celów prywatnych po uprzednim zawarciu odrębnej umowy ze Spółką, z uwzględnieniem regulaminu użytkowania samochodów służbowych wdrożonego w Spółce. Spółka nie pobiera od Pracowników opłat za prawo do używania samochodu służbowego do celów prywatnych. Spółka ponosi koszty rat leasingowych z tytułu użytkowania samochodów osobowych na podstawie umów leasingu oraz koszty eksploatacyjne związane z używaniem przez pracownika samochodu służbowego do celów służbowych i prywatnych (m.in. koszty paliwa, oleju, obsługi okresowej i awaryjnej). Organ interpretacyjny nie zaakceptował stanowiska podatnika i wskazał, iż przychód pracownika uzyskiwany przez niego z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych w wartości wskazanej w art. 12 ust. 2a ustawy o PDOF nie obejmuje wartości paliwa zakupionego przez pracodawcę, a zużywanego przez pracownika na cele prywatne. Jak wskazano, koszty paliwa wykorzystywanego do celów prywatnych przez pracownika nie stanowią elementu kwot ryczałtów określonych w art. 12 ust. 2a ustawy o PDOF lecz stanowią odrębne nieodpłatne świadczenie, co wynika również z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8.07.2014 r. sygn. akt K 7/13.