WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE
1. Możliwość odliczenia podatku VAT od poniesionych wydatków na zakup sprzętu oraz systemu informatycznego dla szpitala
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16.08.2019 r., znak 0112-KDIL2-2.4012.357.2019.1.EW
Wnioskodawca, zakład opieki zdrowotnej w formie spółki z o.o., podpisał umowę o dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Projekt dotyczył kompleksowej informatyzacji szpitala, pozwalającej na przejście w szpitalu i obsługiwanych przychodniach z dokumentacji papierowej na dokumentację elektroniczną. W ramach realizowanej inwestycji uruchomiono dostęp do karty leczenia pacjenta w formie elektronicznej oraz umożliwiono rejestrację elektroniczną pacjentów do przechodni. Zgodnie z założeniem projektu została zakupiona platforma sprzętowa umożliwiająca wirtualizację wielu serwerów szpitalnych (dla szpitalnego systemu informatycznego). Zrealizowany projekt dotyczy wyłącznie sprzedaży nieopodatkowanej, tj. zwolnionej od podatku VAT. Spółka nie odlicza podatku naliczonego od zakupów dotyczących sprzedaży zwolnionej.
Wnioskodawca powziął wątpliwość dotyczącą kwestii ustalenia, czy ma on możliwość odliczenia podatku VAT od poniesionych wydatków kwalifikowalnych projektu.
Organ podatkowy ustalił, że w przedmiotowej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, ponieważ zakupione towary i usługi w ramach realizacji przedmiotowego projektu są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do świadczenia usług zwolnionych od podatku. Zatem Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem wymienionych towarów, co wynika z art. 86 ust. 1 ustawy.
2. Opodatkowanie usług przeprowadzania egzaminów dla sędziów i instruktorów
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14.08.2019 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.354.2019.1.ASZ
Wnioskodawca jest stowarzyszeniem rejestrowym, zrzesza tancerzy, sędziów, trenerów, działaczy
i sympatyków tańca towarzyskiego. Wnioskodawca zamierza prowadzić szkolenia dla sędziów oraz skrutinerów, po zakończeniu których szkolące się osoby mogą przystąpić do egzaminu. Realizacja świadczenia polegającego na przeprowadzeniu egzaminu następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej. Warunkiem podejścia do egzaminu będzie uiszczenie za niego opłaty podawanej po zakończeniu szkolenia i na podstawie osobno od szkolenia wystawianej faktury. Umowę można będzie zawrzeć osobno na prowadzenie szkolenia, a osobno na egzamin. Żaden uczestnik nie ma przymusu podejścia do egzaminu. Nawet jeśliby przyjąć, że umowa będzie obejmować obie czynności, ich rozliczanie będzie się odbywać na osobnych fakturach, a wykonanie opłaty za fakturę za egzamin będzie warunkowało dopuszczenie do niego.
Organ podatkowy zwrócił uwagę, że weryfikacja zdobytej wiedzy w postaci przeprowadzenia egzaminu nie jest kształceniem, którego istota sprowadza się do przekazania wiedzy i umiejętności poprzez nauczenie osób w nim uczestniczących, tylko weryfikacją efektów kształcenia. Taki pogląd został zawarty w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2015 r. sygn. akt I FSK 2103/13, w którym Sąd stwierdził, że „Egzaminowanie jest sprawdzaniem wiedzy, umiejętności uzyskanych w wyniku procesu kształcenia, jednak nauczaniem w ścisłym tego słowa znaczeniu nie jest. Nie jest także nauczaniem mającym na celu uzyskanie, uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Sam egzamin nie ma charakteru kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania lecz jest wyłączaniem sprawdzeniem wiedzy.
Usługi w zakresie przeprowadzania egzaminów co do zasady nie spełniają definicji kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, zatem nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT oraz § 3 ust. 1 pkt 14 rozporządzania Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r.
Reasumując usługi w zakresie prowadzenia egzaminów nie będą spełniały definicji usług ściśle związanych z usługami szkoleniowymi, które jak ustalono wcześniej nie będą korzystały ze zwolnienia o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT.
3. Uzasadnienie przedłużenia terminu zwrotu VAT
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18.07.2019 r., sygn. akt I FSK 1006/19
W analizowanej przez NSA sprawie przedmiotem działalności podatnika jest wynajem i zarząd własnymi lub dzierżawionymi nieruchomościami. Zakup nieruchomości, której powierzchnię handlową spółka przeznaczyła na wynajem, wygenerował zwrot podatku w wysokości 1.010.437 zł, o który wnioskowała strona. Organy podatkowe wydłużyły termin zwrotu podatku, motywując to koniecznością weryfikacji rozliczeń strony w oparciu o dokumenty źródłowe oraz informacje dotyczące rozliczeń jej kontrahentów i wskazując, że toczy się kontrola celno-skarbowa. Wskutek zaskarżenia postanowienia organu podatkowego przez podatnika, sąd I instancji nie zgodził się z zasadnością przedłużenia terminu zwrotu. W opinii Sądu uzasadnienie zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia organu I instancji nie spełnia wymogów zawartych w art. 217 § 2 Ordynacji podatkowej, ponieważ nie wynika z nich, jakie wątpliwości związane z nabyciem nieruchomości sprawiły, że zwrot podatku winien zostać wstrzymany do czasu zakończenia prowadzonych równocześnie czynności weryfikacyjnych. Skargę kasacyjną złożył organ podatkowy.
NSA przyznało rację sądowi I instancji wskazując, że zasadność wykazanego przez podatnika w ramach samoobliczenia podatku zwrotu podatku od towarów i usług winna być weryfikowana przez organ co do zasady, a gdy w ramach tej pierwotnej weryfikacji organ dojdzie do przekonania, że poprawność żądania podatnika budzi wątpliwości, wówczas wszczyna procedurę przedłużenia terminu do zwrotu VAT. Przy czym w doktrynie i orzecznictwie zgodnie akcentuje się wyjątkowy i szczególny charakter instytucji przedłużenia zwrotu podatku jako odstępstwa od zasady neutralności VAT, co implikuje stwierdzenie, iż dopuszczalne jest jedynie wtedy, gdy zachodzą istotne (uzasadnione) wątpliwości co do zasadności tego zwrotu (por. A. Bartosiewicz, Komentarz do art. 87 ust. 2, WK 2016 i powołane tam judykaty). W wyroku z dnia 20 marca 2019 r., sygn. akt I FSK 115/19 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał: „Mimo iż art. 87 ust. 2 ustawy o VAT daje możliwość prolongowania zwrotu podatku, to rozwiązanie takie stanowi istotną ingerencję w prawo do zwrotu nadwyżki VAT, a więc w prawo będące fundamentalnym czynnikiem gwarantującym realizację podstawowych cech konstrukcyjnych tego podatku, to jest zasady neutralności i proporcjonalności (zob. przykładowo: wyrok ETS z 25 października 2001 r., C-78/00 Komisja v. Republika Włoska; wyrok TSUE z 18 października 2012 r., C-525/11 Mednis SIA v. Valst sieņēmumu dienests). Korzystanie z możliwości przedłużenia terminu zwrotu podatku, jako odstępstwo od zasady zwrotu w terminie określonym ustawowo, powinno być zatem zastrzeżone dla sytuacji wyjątkowych, w których prawo podatnika musi ustąpić potrzebie ochrony interesów budżetowych państwa. Ten szczególny charakter analizowanej instytucji, niewątpliwie dolegliwej dla podatnika, pociąga za sobą określone obowiązki po stronie organu podatkowego.
W konsekwencji odroczenie zwrotu VAT powinno być należycie i wyczerpująco uzasadnione, tak by nie było wątpliwości, że w danej sprawie rzeczywiście istnieje konieczność dokonania dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu różnicy podatku zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy o VAT. Dopuszczalność przedłużenia terminu zwrotu podatku nie może być odczytywana jako blankietowe, prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji praw podatnika. Tym samym organy podatkowe, wykazując przesłanki zastosowania powołanego wyżej przepisu, powinny nie tylko wskazać na potrzebę zbadania określonych okoliczności (określając jakie czynności w tym celu zostaną lub zostały podjęte), ale także wyjaśnić źródło zaistniałych wątpliwości. Innymi słowy, powinny w szczególności wykazać, co wzbudziło ich wątpliwość (np. wskazać na istniejące rozbieżności, czy nieścisłości lub braki w materiale dowodowym) i wytłumaczyć dlaczego uznały, że istnieje potrzeba dalszej weryfikacji (zob. przykładowo wyroki NSA: z 29 stycznia 2019 r., I FSK 2268/18; z 12 grudnia 2018 r., I FSK 1840/18). Tylko takie uzasadnienie postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu VAT może sprostać wymogom procesowym przewidzianym w Ordynacji podatkowej, w tym zasadzie przekonywania (art. 124 O.p.) i zasadzie budowania zaufania do organów podatkowych (art. 121 § 1 O.p.), a w konsekwencji uchronić organ przed zarzutem nadużywania konstrukcji przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku”.
PROCES LEGISLACYJNY
4. Okres przejściowy odnośnie zniesienia deklaracji VAT- 7
Ustawa z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. poz. 1403
Informowaliśmy wcześniej o podpisaniu nowelizacji znoszącej deklaracje VAT-7 i VAT-7K, poprzez wprowadzenie jednego pliku JPK zawierającego w sobie deklarację oraz ewidencję VAT. Zmiana ta zasadniczo wchodzi w życie 1.04.2020 r.
Ustawodawca przewidział jednakże okres przejściowy: 1.04.2020 r. – 30.06.2020 r. W tym czasie niektórzy podatnicy będą kontynuowali rozliczenia na dotychczasowych zasadach – a więc składając deklaracje oraz wysyłając odrębny od niej plik JPK. Przy czym będą oni mogli dobrowolnie przejść na nowy sposób rozliczeń jeszcze przed końcem okresu przejściowego.
Okres przejściowy dotyczy:
- mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców;
- następujących jednostek sektora finansów publicznych: organów władzy publicznej, państwowych jednostek budżetowych, jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków, związków metropolitalnych, samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, urzędów obsługujących jednostkę samorządu terytorialnego, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, ZUS, KRUS. NFZ, podmiotów leczniczych, szkół i placówek niepublicznych, PAN i utworzonych przez nią jednostek organizacyjnych, instytutów badawczych, państwowych i samorządowych instytucji kultury, jednostek publicznej radiofonii i telewizji, parków narodowych, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, NBP, PFRON.
