PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG
WYROKI SĄDOWE I INTERPRETACJE PODATKOWE
1. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19.11.2020 r., sygn. akt I FSK 120/18
Jeżeli zebrany materiał w sprawie daje możliwość ustalenia rzeczywistej wartości transakcji wykazanej na fakturze, należy przyznać prawo do odliczenia rzeczywistej części podatku
W sprawie organ odwoławczy, przy akceptacji Sądu pierwszej instancji, pozbawił skarżącego prawa do odliczenia całości podatku naliczonego z zakwestionowanych faktur wystawionych na jego rzecz przez firmę P.J., mimo stwierdzenia, że w jakimś – nieustalonym jednak zakresie – podmiot ten wykonywał roboty na jego rzecz. Rozstrzygnięcie takie stanowi naruszenie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b u.p.t.u., poprzez uniemożliwienie skarżącemu rozliczenia faktur w tej części, w jakiej dotyczą one faktycznego nabycia usług, co godzi w zasadę neutralności VAT oraz jest sprzeczne z zasadą proporcjonalności. Jeżeli TSUE stwierdził, że transakcje, których dokonanie stanowi nadużycie, powinny zostać przedefiniowane w taki sposób, aby odtworzyć sytuację, która istniałaby, gdyby nie dokonano transakcji stanowiących wspomniane nadużycie, tym bardziej w okolicznościach takich, jak w tej sprawie, kiedy organ nie kwestionuje faktu wykonania na rzecz skarżącego usług określonych na zakwestionowanych fakturach ww. podatnika, lecz ich rozmiar i wartość, organ powinien określić niekwestionowaną przez niego wartość tych robót i podlegający odliczeniu podatek naliczony. (…)
Przepis art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b u.p.t.u. należy interpretować w ten sposób, że w przypadku, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy daje organowi podatkowemu możliwość określenia wartości rzeczywistej transakcji wykazanej w kwocie zawyżonej na fakturze, podatnikowi – z uwagi na zasadę neutralności i proporcjonalności – przysługuje prawo do odliczenia podatku w części odpowiadającej rzeczywistej wartości transakcji.
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19.11.2020 r., sygn. akt I FSK 120/18
Odliczenie VAT z faktur podających kwoty niezgodne z rzeczywistością
W przedmiotowej sprawie organ podatkowy odmówił Spółce prawa do odliczenia podatku VAT stwierdzając, że wystawione faktury nie dokumentują rzeczywiście przeprowadzonych transakcji, pomimo tego, że jak sam przyznał – kontrahent Spółki w jakimś zakresie wywiązał się z treści umowy
i zrealizował jakieś roboty na jej rzecz. Sąd I instancji zaakceptował taki stan rzeczy.
NSA wskazał, że „sama okoliczność, że wystawca faktury nie dysponował niezbędnymi zasobami ludzkimi i materialnymi, nie jest wystarczająca do stwierdzenia niewykonania przez niego określonych usług i wyłączenia prawa do odliczenia, ponieważ okoliczność ta nie musi wcale wynikać z oszukańczej działalności usługodawcy, lecz z posłużenia się innym podwykonawcą”. Ponadto, w uzasadnieniu powołał się na treść wyroku NSA z 29.09.2017 r., sygn. akt I FSK 16/16, w którym orzeczono,
że: „przepis art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b ustawy o VAT należy interpretować w ten sposób, że w przypadku, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy daje organowi podatkowemu możliwość określenia wartości rzeczywistej transakcji wykazanej w kwocie zawyżonej na fakturze, podatnikowi – z uwagi na zasadę neutralności i proporcjonalności – przysługuje prawo do odliczenia podatku w części odpowiadającej rzeczywistej wartości transakcji”.
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 15.10.2020 r. sygn. akt I SA/Go 292/20
Wynajem samochodu a odliczenie VAT
Organ podatkowy odmówił prawa do odliczenia VAT zawartego w ratach leasingowych auta,
które następnie stało się przedmiotem umowy najmu wskazując, że podstawową działalnością Spółki był chów bydła i bawołów, a nie wynajem pojazdów samochodowych.
Organ odwoławczy zwrócił dodatkowo uwagę na fakt, że samochód został wynajęty Prezesowi,
który wykorzystywał je zarówno do celów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej Spółki jak i do prowadzenia odrębnej działalności – gospodarstwa rolnego. Stwierdził, że w związku
z brakiem możliwości uznania, że samochód wykorzystywany był wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT w wysokości 50% kwoty podatku z faktur leasingowych.
WSA podzielił stanowisko organu odwoławczego wskazując, że: „każdy pojazd samochodowy
o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony – ze względu na swoje cechy konstrukcyjne – służy co do zasady użytkowi „mieszanemu”, a zatem wszystkie wydatki z nim związane podlegają ograniczeniu
w odliczaniu do 50%”. Ponadto podkreślił, że jako że nie zostały spełnione przesłanki zwolnienia
z art. 86a ust. 5 pkt 1 lit. c ustawy o VAT, Spółka zobowiązana była do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Sam fakt oddania pojazdu w użytkowanie Prezesowi nie oznacza bowiem automatycznie,
że będzie on wykorzystywany wyłącznie w związku z działalnością gospodarczą.
4. Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11.12.2020 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.720.2020.2.MN
Możliwości wyłączenia zasilania kasy on-line w okresie jej bezczynności
Wnioskodawca prowadzi firmę remontowo-budowlaną. Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Wnioskodawca ewidencjonuję w kasie on-line z kartą internetową GPRS. Ze względu na charakter działalności (wykonanie usługi remontowej trwa czasami parę tygodni) Wnioskodawca wystawia obecnie dwa, czasami trzy paragony miesięcznie (przykładowo: wrzesień: 2 paragony, październik: 3 paragony). Obecnie Wnioskodawca włącza kasę codziennie. Kasa po upływie pewnego czasu, ok. 15 min. w związku z brakiem aktywności wyłącza się samoistnie. W przyszłości w związku z wyjazdami /urlopami lub przebywaniem w miejscach wykonywania czynności zawodowych (remonty lokali mieszkaniowych) kasa nie będzie włączana codziennie, tylko w momencie, kiedy Wnioskodawca wystawia paragon lub sporządza raport dobowy lub miesięczny, czyli parę razy w miesiącu.
Wnioskodawca ma wątpliwości czy kasa, na której będzie wystawiać kilka razy w miesiącu paragony, musi być włączona cały czas.
Organ podatkowy uznał, że kasa on-line powinna zapewniać połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas w czasie prowadzenia sprzedaży wymagającej zaewidencjonowania na kasie rejestrującej, przez co należy rozumieć także gotowość podatnika do dokonania takiej sprzedaży. Zatem co do zasady kasa powinna być połączona z internetem w czasie godzin pracy czyli otwarcia punktu usługowego lub firmy, a nie tylko wtedy gdy dochodzi do transakcji sprzedaży. Jednakże, ze względu na charakter prowadzonej działalności, tj. w sytuacji gdy sprzedaż będzie prowadzona wyłącznie po zakończeniu wykonywania usługi remontowej, która jak wskazał Wnioskodawca może trwać parę tygodni kasa on-line nie musi być włączona przez cały czas.
5. Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14.12.2020 r., znak 0113-KDIPT1-1.4012.753.2020.2.WL
Odliczenie podatku VAT z faktur zakupu towarów bądź usług dokumentujących wydatki poniesione w związku z przygotowywaniem artykułów na bloga
Wnioskodawca prowadzi działalność jako broker kurierski. W celu intensyfikacji sprzedaży swoich usług oraz reklamy swojej działalności, Wnioskodawca planuje rozpoczęcie dodatkowej działalności poprzez stworzenie bloga lifestylowego, który ma dotyczyć szeroko rozumianej tematyki – czyli mody, podróży, tematyki kulinarnej, gadżetów elektronicznych, motoryzacji, sportów. Ponadto na blogu Wnioskodawca będzie mógł promować swoja dotychczasową i główną działalność związaną z pośrednictwem w zakresie przesyłek kurierskich. Oznacza to, że blog będzie pośrednio związany także z osiąganiem przychodów ze sprzedaży usług pośrednictwa w zakresie przesyłek kurierskich. Powyższe przychody będą uzyskiwane na podstawie umów zawartych z reklamodawcami, partnerami, sponsorami i będzie do nich wystawiana faktura. Umowy z reklamodawcami, partnerami, sponsorami będą zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Rozliczanie z kontrahentami będzie odbywało się na podstawie wystawionych faktur, z płatnością na rachunek bankowy. W związku z działalnością bloga Wnioskodawca ponosić będzie różne koszty związane m.in. z zakupem domeny, usługi informatycznej, a także koszty bezpośrednio związane z realizowanymi artykułami, jak np. zakup testowanego sprzętu, czy wycieczki. Wydatki ponoszone w tym celu będą wydatkami związanymi z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, mającymi na celu bezpośrednie zwiększenie przychodów z reklam a także pośrednie zwiększenie przychodów z działalności pośrednictwa.
Wnioskodawca powziął wątpliwość czy będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia VAT z faktur zakupu towarów bądź usług dokumentujących wydatki poniesione w związku z przygotowywaniem artykułów na bloga.
Organ podatkowy uznał, że w przypadku nabywania towarów i usług, które w sposób oczywisty i bezpośredni wykorzystywane będą do czynności opodatkowanych w związku z przygotowywaniem artykułów na bloga, Wnioskodawcy – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących ich nabycie, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o VAT. Jednakże, stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków poniesionych na zakup usług noclegowych i gastronomicznych w związku z przygotowywaniem artykułów na bloga.
6. Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16.12.2020 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.719.2020.1.KO
Obowiązek opodatkowania otrzymanego świadczenia wyrównawczego
Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności zawarł ze Zleceniodawcą w dniu 1 lipca 2016 r. umowę agencyjną, której przedmiotem było świadczenie przez Wnioskodawcę jako agenta na rzecz Zleceniodawcy usługi stałego i odpłatnego pozyskiwania zamówień na elementy i podzespoły konstrukcji stalowych. Umowa została jednostronnie wypowiedziana przez Zleceniodawcę z zachowaniem okresu wypowiedzenia i uległa rozwiązaniu z dniem 31 października 2019 r. W związku ze zgłaszanymi przez Wnioskodawcę roszczeniami, Wnioskodawca oraz Zleceniodawca rozpoczęli negocjacje ugodowe, i w dniu 14 sierpnia 2020 r. doszło do zawarcia ugody pozasądowej. Wnioskodawcę w dniu 14.08.2020 r. wystawił fakturę VAT nr 2020/08/1 tytułem: „Świadczenie wyrównawcze z tytułu zakończenia współpracy w ramach Umowy agencyjnej z dnia 01.07.2016 r. ustalone w ramach Ugody z dnia 14.08.2020 r.” W zakresie ustalonego w ugodzie świadczenia wyrównawczego, Wnioskodawca wskazuje, że jego wysokość mieściła się w ramach wskazanych w art. 764³ § 2 ustawy – Kodeks cywilny (dalej jako K.c.).
Wnioskodawca powziął wątpliwość co do tego, czy należne mu świadczenie wyrównawcze podlega opodatkowaniu VAT.
Zdaniem organu podatkowego wypłacona Wnioskodawcy przez Zleceniodawcę kwota świadczenia wyrównawczego, o którym mowa w art. 764³ K.c., jest jednostronnym świadczeniem pieniężnym należnym Wnioskodawcy w związku z rozwiązaniem umowy agencyjnej i zawartą ugodą pozasądową, której nie można uznać za wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z art. 7643 § 1 K. c. po rozwiązaniu umowy agencyjnej agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrównawczego, jeżeli w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi klientami. Roszczenie to przysługuje agentowi, jeżeli, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, a zwłaszcza utratę przez agenta prowizji od umów zawartych przez dającego zlecenie z tymi klientami, przemawiają za tym względy słuszności. Świadczenie wyrównawcze nie może przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za jeden rok, obliczonego na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego w okresie ostatnich pięciu lat. Jeżeli umowa agencyjna trwała krócej niż pięć lat, wynagrodzenie to oblicza się z uwzględnieniem średniej z całego okresu jej trwania – art. 7643 § 2 K. c. Ponadto, jak wynika z § 3 ww. artykułu, uzyskanie świadczenia wyrównawczego nie pozbawia agenta możności dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych. Możliwość dochodzenia roszczenia o świadczenie wyrównawcze zależy od zgłoszenia przez agenta lub jego spadkobierców odpowiedniego żądania wobec dającego zlecenie przed upływem roku od rozwiązania umowy – art. 7643 § 5 K. c. Świadczenie wyrównawcze jest bardzo specyficznym roszczeniem, niebędącym ani odszkodowaniem, ani wynagrodzeniem, lecz roszczeniem odrębnym. Tym samym otrzymane przez Wnioskodawcę świadczenie wyrównawcze nie stanowi wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i nie stanowi podstawy opodatkowania VAT w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.
PROCES LEGISLACYJNY
Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 4 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych – Dz.U. poz. 2188
0% VAT na darowizny dla szkół
Do dnia odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do nieodpłatnych dostaw, których przedmiotem są: 1) komputery przenośne, wyłącznie laptopy i tablety; 2) jednostki centralne komputerów, serwery, monitory, zestawy komputerów stacjonarnych; 3) drukarki; 4) skanery; 5) urządzenia komputerowe do pism Braille’a (dla osób niewidomych i niedowidzących); 6) urządzenia do transmisji danych cyfrowych (w tym koncentratory i switche sieciowe, routery i modemy).
Wymogi dla skorzystania ze stawki 0% zawarto w § 10ba rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.
18
https://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2020/pozycja/2188
Dyrektywa Rady (UE) 2020/1756 z dnia 20 listopada 2020 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w zakresie identyfikacji podatników w Irlandii Północnej (Dz.U.UE.L.2020.396.1)
W związku z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, począwszy od dnia 01.01.2021 r.
nie będą miały w stosunku do niej zastosowania unijne przepisy dotyczące podatku VAT. Na podstawie szczególnych regulacji (Protokół w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej, Dz.U. C 384 I z 12.11.2019) przepisom tym w pewnym zakresie w dalszym ciągu podlegać jednak będzie Irlandia Północna,
która w zależności od rodzaju czynności traktowana będzie:
jako podatnika z UE – w odniesieniu do transakcji towarowych,
jako podatnika spoza UE – w odniesieniu do transakcji dotyczących usług.
Jako że unijny system VAT opiera się na prawidłowej identyfikacji jego uczestników, konieczne stało się określenie dla podatników Irlandii Północnej odrębnego numeru identyfikacyjnego. Rada UE zdecydowała, że będzie to prefix „XI”, który stosowany będzie do transakcji towarowych od dnia
1 stycznia 2021 r.
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=OJ:L:2020:396:FULL&from=PL