Pracodawcy, w celu integracji zespołu, organizują różnego rodzaju spotkania oraz imprezy, w których udział mogą wziąć przede wszystkim pracownicy i członkowie ich rodzin. Realizacja tego typu przedsięwzięć ma przede wszystkim za zadanie wpłynąć na zwiększenie identyfikacji pracowników z firmą, poprawę efektywności osiąganych wyników oraz wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków pracowniczych. W większości przypadków organizacja imprez integracyjnych, poza wymiarem rekreacyjnym, połączona jest również z przeprowadzeniem szkolenia pracowniczego, bądź z omówieniem osiągnięć firmy oraz strategii dalszego działania zespołu.
Wydatki związane z aranżacją spotkań integracyjnych, co do zasady, pracodawca pokrywa z własnych środków. Obejmują one koszty cateringu, noclegu, przejazdu uczestników, a także wydatki na zapewnienie gier i zabaw bądź atrakcji turystycznych. Zakres wydatków zróżnicowany jest każdorazowo ze względu na charakter oraz program spotkania. W przypadku jednoczesnego przeprowadzenia szkolenia pracowniczego, wydatki powiększone są również o koszty materiałów szkoleniowych lub wynagrodzenia dla wykładowcy. Przygotowanie konkursów bądź turniejów sportowych, związane jest natomiast z wydatkami, dotyczącymi wynajmu obiektów oraz sprzętów sportowych.
Pierwszym z problemów, jakie mogą pojawić się na gruncie podatków dochodowych przy organizacji imprezy integracyjnej, jest ocena, czy uczestnictwo pracowników oraz towarzyszących im osób, stanowi dla nich przychód podlegający opodatkowaniu. Rozważyć bowiem należy, czy wartość wydatków związanych z organizacją przedsięwzięcia, które przypadają na pracownika oraz członków jego rodziny należy uznać za przysporzenie stanowiące przychód ze stosunku pracy. Jak wynika z treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami ze stosunku pracy są nie tylko wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe bądź różnego rodzaju dodatki i nagrody, ale również inne przysporzenia majątkowe, takie jak świadczenia nieodpłatne lub świadczenia częściowo odpłatne.
Warto zwrócić uwagę, że w konsekwencji wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 8.07.2014 r. (sygn. akt K 7/13), poprzez „inne nieodpłatne świadczenia”, w kontekście przychodów ze stosunku pracy, rozumie się świadczenia, które zostały spełnione za zgodą pracownika, leżą w wyłącznym jego interesie i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, a ponadto korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi. W związku z powyższym, organy podatkowe uznają obecnie, że udział w spotkaniu lub wyjeździe o charakterze integracyjnym bądź szkoleniowym, organizowanym przez pracodawcę, nie generuje po stronie pracownika przychodu ze stosunku pracy. Podkreśla się, że bezpodstawne jest przypisywanie indywidulanym uczestnikom spotkań wymiernej korzyści w związku z uzyskaniem świadczeń oferowanych ogółowi pracowników (zob. interpretację indywidualną Ministra Finansów z 11.09.2015 r., znak DD3.8222.2.369.2015.OBQ). Dotyczy to zarówno spotkań o charakterze otwartym, jak i wyjazdów mających formę zamkniętą, z możliwością sporządzenia imiennej listy uczestników (zob. intepretację indywidulaną Ministra Finansów z 20.07.2015 r., znak DD3.8222.2.236.2015.CRS). W najnowszych interpretacjach wskazuje się również, że przedsięwzięcia, takie jak wyjazdy lub spotkania integracyjne, podejmowane są również w interesie pracodawcy, bowiem służą podniesieniu jakości i wydajności pracy, co wpływa na osiąganie zysków przez pracodawcę. Ponadto sfinansowanie udziału w spotkaniu integracyjnym nie stanowi korzyści w postaci zaoszczędzenia wydatku, gdyż błędne jest zakładanie, iż gdyby nie organizacja takiej imprezy przez pracodawcę, pracownik wydatkowałby we własnym zakresie środki na to przedsięwzięcie (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15.12.2014 r., znak IBPBII/1/415-801/14/MK).
W związku z organizacją imprez o charakterze integracyjnym bądź szkoleniowo-integracyjnym konieczne jest również rozstrzygnięcie, czy wydatki, jakie ponosi pracowadca, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: ustawa o PDOP) do kosztów uzyskania przychodów należą wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródeł. Jako kosztów podatkowych nie można jednakże rozliczyć tych wydatków, które zostały przez ustawodawcę wskazane w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.
Zauważyć można, że również i w tym zakresie organy podatkowe przedstawiają w ostatnim czasie korzystne dla podatników stanowisko. Podkreślają, iż możliwe jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów tzw. kosztów pracowniczych, o ile spełniają one wymogi celowości wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP. Zdaniem organów podatkowych, wspomiane koszty obejmują nie tylko wynagrodzenia zasadnicze lub nagrody bądź premie, ale również mogą obejmować wydatki ponoszone w celu integracji pracowników. Co do zasady, ponoszone wydatki wykazują związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, przyczyniają się do poprawy atmosfery w pracy oraz służą zintegrowaniu pracowników z pracodawcą. Wszystkie te aspekty mogą przekładać się na generowanie przychodów przez podatnika oraz pośrednio wpływać na zabezpieczenie źródła tych przychodów (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 31.03.2015 r., znak IBPBI/2/423-1570/14/AP). Pracodawca ma zatem prawo zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatki na organizację imprez integracyjnych, i to zarówno w części przypadającej na swoich pracowników, jak i członków ich rodzin. Podkreśla się jednakże, że w każdej sytuacji należy określić cel organizowanego przedsięwzięcia, w kontekście jego zbieżności z celami określonymi przez ustawodawcę w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, a także wykazać istnienie związku pomiędzy kosztami a przychodami podatnika (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25.09.2015 r., znak IBPB-1-3/4510-169/15/TS). Nadmienić jednakże należy, że w przypadku gdy świadczenia realizowane podczas imprezy integracyjnej przybiorą formę działalności socjalnej, wówczas, z uwagi na treść art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP, wydatki w tym zakresie nie będą stanowić kosztów podatkowych, nawet jeżeli zostaną poniesione ze srodków obrotowych (tak: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w przywoływanej powyżej interpretacji indywidualnej znak: IBPBI/2/423-1570/14/AP).
Aleksandra Kołc
Konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.
Opublikowane na portalu Skarbiec.biz