Zmiany w obszarze podatków bezpośrednich
(27 – 31 maja 2019)
1. Umorzenie zobowiązań odsetkowych przez kontrahenta prowadzi do powstania przychodu po stronie podatnika
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.05.2019 r., znak 0111-KDIB2-3.4010.97.2019.1.AD
Spółka w ramach prowadzonej działalności, nabywa od kontrahentów materiały, surowce i usługi, zaciągając zobowiązania. W przypadku, gdy dojdzie do nieterminowego uregulowania należności przez spółkę, kontrahent obciąża ją notą odsetkową w wysokości odsetek ustawowych lub określonych w umowie. Organ interpretacyjny nie zgodził się z podatnikiem, że w przypadku umorzenia przez kontrahenta zobowiązań wynikających z not odsetkowych, nie dochodzi do powstania po jego stronie przychodu, w rozumieniu ustawy o PDOP. Jak wskazał organ, przychodem – zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o PDOP – są wszelkiego rodzaju umorzone lub przedawnione zobowiązania, także umorzona wierzytelność o charakterze odsetkowym. Tym samym, w ocenie organu, umorzenie odsetek spowoduje wzbogacenie po stronie spółki, jej majątek zostanie zwiększony w sposób definitywny.
W konsekwencji, wartość umorzonych zobowiązań stanowić będzie dla spółki przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
2. Nabycie usługi pośrednictwa zakupowego od podmiotu powiązanego podlega limitowaniu zgodnie z art. 15e ustawy o PDOP
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.05.2019 r., znak 0111-KDIB2-3.4010.78.2019.2.MK
Spółka – w celu zwiększenia efektywności prowadzonej działalności – zawarła z podmiotem powiązanym umowę, której przedmiotem jest nabywanie w imieniu i na rzecz spółki, surowca do produkcji oraz jego przechowywanie. Do obowiązków podmiotów powiązanych należy m.in. sporządzanie wymaganej dokumentacji, w tym handlowej oraz rozstrzyganie reklamacji klientów.
W ramach usługi, kontrahent śledzi również sytuację podażowo-popytową na polskim i światowym rynku surowca. Organ interpretacyjny nie zgodził się z podatnikiem, że koszty związane z nabyciem usługi nie podlegają limitowaniu, zgodnie z art. 15e ustawy o PDOP. Jak wskazano, tego typu świadczenie należy uznać za usługi o podobnym charakterze do usług wymienionych w art. 15e ust. 1 ustawy o PDOP. Powyższe świadczenia – w ocenie organu – noszą bowiem cechy charakterystyczne dla usług doradczych, badania rynku oraz zarządzania i kontroli. Jednocześnie, w odniesieniu do nabywanych usług nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o PDOP – nie należy uznawać ich za koszty bezpośrednio związane z wytworzeniem lub nabyciem przez spółkę towaru. Jak stwierdził organ, wydatki należy rozpoznać jako koszty ogólne spółki, ponoszone bez związku z wytworzeniem/nabyciem konkretnego towaru. Nie można zatem uznać, że są one inkorporowane w konkretnych, jednoznacznie możliwych do zidentyfikowania produktach, jako koszt ich wytworzenia/nabycia.
3. Wykonywanie zadań w ramach zawartej umowy konsorcjum, a wspólne przedsięwzięcie w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o PDOP
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.05.2019 r., znak 0111-KDIB2-1.4010.133.2019.1.EN
Podatnik jest członkiem konsorcjum naukowo-przemysłowego, na mocy zawartej umowy z innymi podmiotami. Jak wynika z jej treści, przedmiotem jego działalności jest realizacja wspólnych przedsięwzięć, obejmujących m.in. badania naukowe, kształcenie kadry pracowniczej na potrzeby gospodarki oraz prace rozwojowe realizowane poprzez udział w konkursach organizowanych przez instytucje, przyznające granty. Zgodnie z umową, finansowanie bieżącej działalności konsorcjum i wspólnych przedsięwzięć wymagających własnych wkładów pieniężnych, odbywa się na zasadzie corocznej składki członkowskiej uiszczanej przez uczestników. Uczestnicy konsorcjum, wpłacają składkę na konto bankowe podatnika. Umowa konsorcjum określa zarówno zasady finansowania bieżącej działalności konsorcjum, jak i uprawnienia oraz obowiązki uczestników konsorcjum oraz ich udział w rezultatach wspólnych przedsięwzięć. Organ interpretacyjny zgodził się z podatnikiem, że konsorcjum, którego uczestnikiem jest podatnik, stanowi wspólne przedsięwzięcie, w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o PDOP. Tym samym, zarówno przychody jak i koszty związane z realizacją projektów, powinny być przypisane każdemu uczestnikowi, proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku. Jednocześnie, składki członkowskie wpłacane przez uczestników na rachunek bankowy podatnika, nie stanowią dla niego przychodu podatkowego, w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PDOP.
4. Zasady zaliczania przychodów z należności licencyjnych do poszczególnych źródeł przychodów
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.05.2019 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.121.2019.1.MF
Podatnik jest właścicielem licznych praw własności intelektualnej. Jego działalność operacyjna polega na udzielaniu innym podmiotom upoważnienia do korzystania z nich, w zamian za wypłatę wynagrodzenia w formie opłat licencyjnych. Organ interpretacyjny nie zgodził się z podatnikiem, że uzyskiwane z tego tytułu przychody będą stanowiły dla podatnika przychody niezaliczane do źródła przychodów z zysków kapitałowych – tj. będą kwalifikowane do przychodów z działalności operacyjnej. Argumentując zajęte stanowisko, organ powołał się na treść art. 7b ust. 1 pkt 6 ustawy o PDOP, zgodnie z którym, za przychody z zysków kapitałowych uważa się m.in. przychody z praw majątkowych, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych. Jak wskazał organ, powyższe wyłączenie dotyczy takich należności licencyjnych, które są bezpośrednio, w sposób integralny związane z uzyskaniem przez podatnika przychodu innego niż z zysków kapitałowych. Patrząc przez pryzmat specyfiki działalności podatnika, przychody z udzielonych licencji nie są bezpośrednio związane z jakimkolwiek przychodem niezaliczanym do zysków kapitałowych – przedmiotem transakcji jest bowiem sama licencja. W konsekwencji, podatnik powinien zaliczać uzyskane przychody do kategorii przychodów z zysków kapitałowych.
5. Odszkodowania jako koszty podatkowe
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26.04.2019 r., sygn. akt: II FSK 1248/17
Spór w sprawie dotyczył tego, czy kwota odszkodowania, jaką spółka komandytowa zapłaci wynajmującemu z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu, może stanowić koszt uzyskania przychodu, proporcjonalnie do jej udziału.
NSA wyjaśnił, że w przypadku odszkodowań, kar umownych i innych wydatków, wynikających z odstąpienia lub przedterminowego rozwiązania umowy przez podatnika, przyjmuje się, że wykazują one związek z przychodami, wówczas gdy podatnik ma na uwadze możliwość osiągnięcia, choćby nawet potencjalnie jakiegoś przychodu, czy to z określonej innej transakcji, czy też na skutek redukcji kosztów pośrednich, czyli ogólnych, dotyczących całej działalności.
Jeśli zatem rozwiązanie umowy najmu i zapłata kary umownej tworzą dla podatnika bardziej korzystną sytuację powodującą zwiększenie dochodu, to takie działanie należy uznać za uzasadnione ekonomicznie, a powstała w zaistniałej sytuacji kara umowna ma związek z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów i tym samym można ją zakwalifikować do kosztów podatkowych w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.
PDOF
6. Obowiązki uczelni w związku z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych przez nauczycieli akademickich
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24.05.2019 r., znak 0113-KDIPT3.4011.219.2019.1.KK
Uczelnia jest publiczną szkołą wyższą, zatrudniającą nauczycieli akademickich, na podstawie umów o pracę. Nauczyciele wykonują swoje obowiązki jako pracownicy dydaktyczni, badawczy, badawczo-dydaktyczni. Utwory dydaktyczne wykonywane w ramach stosunku pracy wykorzystywane są przez nauczycieli akademickich do prowadzenia przez nich zajęć dydaktycznych. Organ interpretacyjny zgodził się z uczelnią, że stosowanie podwyższonych, 50% kosztów uzyskania przychodów, możliwe jest w odniesieniu do wszystkich składników wynagrodzenia wypłacanych nauczycielowi akademickiemu, z tytułu zawartego stosunku pracy. Jednocześnie, uczelnia jest uprawniona do ich stosowania przy poborze zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, w stosunku do wynagrodzenia płatnego „z góry” – w odniesieniu do wszystkich składników wynagrodzenia. Jak wynika z uzasadnienia, jako wynagrodzenie nauczyciela akademickiego należy traktować również środki uzyskane za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, w tym z tytułu urlopu wypoczynkowego, urlopu na podratowanie zdrowia i zwolnienia lekarskiego. Podsumowując, całość obowiązków wykonywanych przez nauczyciela akademickiego w ramach stosunku pracy stanowi pracę o charakterze twórczym, w konsekwencji, do całości wynagrodzenia zastosowanie mają 50% koszty uzyskania przychodów. Płatnik jest uprawniony do stosowania powyższych regulacji, w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych począwszy od 1.10.2018 r.
7. Przesłanki stosowania pracowniczych kosztów autorskich
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 15.05.2019 r., sygn. akt: I SA/Bk 113/19
Sąd wskazał, że dla zastosowania normy kosztów uzyskania przychodów określonej w art. 22 ust. 9 ustawy o PDOF konieczne jest rozróżnienie wynagrodzenia na część związaną z wykonywaniem obowiązków pracowniczych i część określającą honorarium, związaną z korzystaniem z praw autorskich za eksploatację dzieła w określony sposób i na określonym polu.
